Tin Cập Nhật T7.04.03.2017

Tin Cập Nhật T7.04.03.2017

Tin Thế Giới

Tin Hoa Kỳ

Tin Việt Nam

Tin Thế Giới

1. Bộ Ngoại giao Mỹ bị chỉ trích vì lặng lẽ công bố báo cáo nhân quyền

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Sáu đã công bố báo cáo hàng năm về tình hình nhân quyền toàn thế giới nhưng việc công bố đã bị lu mờ bởi những chỉ trích nói rằng Ngoại trưởng Rex Tillerson đã không dành nhiều sự chú ý và không tổ chức rầm rộ như truyền thống.

Ông Tillerson từ chối đích thân công bố bản báo cáo, phá vỡ một tiền lệ được thiết lập trong các chính quyền cả Đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa. Một quan chức cao cấp trả lời câu hỏi của phóng viên qua điện thoại với điều kiện giấu tên thay vì xuất hiện trước camera ghi hình, cũng là một sự phá vỡ tiền lệ.

“Bản báo cáo tự nó nói lên tất cả,” quan chức này trả lời như vậy trước câu hỏi tại sao ông Tillerson không đứng ra công bố. “Chúng tôi rất, rất tự hào về nó, những sự thật [trong bản báo cáo] nên là chuyện đáng lưu ý ở đây.”
Báo cáo, do Quốc hội Mỹ chỉ đạo thực hiện, ghi nhận tình hình nhân quyền ở gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ và do các nhân viên của Đại sứ quán Mỹ soạn thảo. Báo cáo năm nay phần lớn được hoàn thành trong nhiệm kỳ của Tổng thống Barack Obama.

Theo bản báo cáo, cảnh sát Philippines và những người cảnh giới “đã sát hại hơn 6.000 người buôn ma túy và người sử dụng ma túy” kể từ tháng 7 và những vụ giết người ngoài vòng pháp luật đã “tăng mạnh” ở Philippines vào năm ngoái. Các quan chức Philippine nói chính phủ của họ không dung chấp những vi phạm nhân quyền hoặc những vụ giết người ngoài vòng pháp luật do chính phủ bảo trợ.

Ngôn ngữ của bản báo cáo về Nga nhìn chung vẫn giống như những năm trước, lưu ý “hệ thống chính trị độc đoán của nước này do Tổng thống Vladimir Putin thống trị.”

Tổng thống Donald Trump đã nói ông muốn cải thiện quan hệ của Mỹ với Nga.

Theo truyền thống, ngoại trưởng Mỹ công bố bản báo cáo với những phát biểu công khai nhấn mạnh tầm quan trọng của nhân quyền đối với chính sách đối ngoại của Mỹ và nêu bật những phát hiện cụ thể.

Những người tiền nhiệm thuộc chính quyền Dân chủ, ông John Kerry và bà Hillary Clinton, đã công khai phát biểu về bản báo cáo vào năm 2013 và năm 2009, là những năm đầu tiên họ tại chức, và tiếp tục thông lệ này trong suốt nhiệm kỳ của mình.

Năm 2005, trong chính quyền của Tổng thống Cộng hòa George W. Bush, thứ trưởng ngoại giao đặc trách sự vụ toàn cầu Paula Dobriansky, giới thiệu bản báo cáo này trước camera ghi hình thay mặt cho Ngoại trưởng Condoleezza Rice.

Cho tới nay trong nhiệm kỳ được một tháng của mình, ông Tillerson vẫn chưa tổ chức cuộc họp báo nào và hầu như không trả lời câu hỏi của giới truyền thông.

Các tổ chức nhân quyền chỉ trích cách thức mà bản báo cáo được giới thiệu.

Rob Berschinski, phó chủ tịch cao cấp về chính sách của tố chức Human Rights First, nói: “Việc này báo hiệu sự thiếu quan tâm và hiểu biết cơ bản về việc sự ủng hộ đối với nhân quyền phản ánh những gì tốt nhất ở Mỹ ra sao.”

Ông Berschinski từng là phó trợ lý Ngoại trưởng đặc trách Dân chủ, Nhân quyền và Lao động cho đến ngày 20 tháng 1, và là người đã giúp điều phối bản báo cáo.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio hôm thứ Sáu viết trên trang Facebook của mình rằng ông “thất vọng vì ngoại trưởng đã không giới thiệu bản báo cáo mới nhất.”

Ông Rubio viết: “Sự lãnh đạo của Mỹ trong việc bảo vệ các quyền cơ bản của con người, thay mặt cho những người mà tiếng nói của họ đã bị buộc phải im lặng, lúc này là cần thiết hơn bao giờ hết.” – VOA

2. Kyodo: Ngoại trưởng Mỹ sẽ thăm Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson sẽ đến thăm Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc trong tháng này để thảo luận về Bắc Triều Tiên trong chuyến đi đầu tiên của ông tới khu vực này kể từ khi ông nhậm chức, truyền thông Nhật Bản đưa tin hôm thứ Bảy.

Chuyến đi của ông Tillerson diễn ra vào lúc Mỹ và Trung Quốc cố gắng bình ổn mối quan hệ sau một khởi đầu bấp bênh sau khi Tổng thống Donald Trump đắc cử, cũng như giữa lúc căng thẳng gia tăng liên quan đến Bắc Triều Tiên sau vụ ám sát người anh cùng cha khác mẹ của lãnh tụ Kim Jong Un.

Reuters dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Chúng tôi không có bất kỳ chuyến đi nào để thông báo vào thời điểm này.” Bộ Ngoại giao Nhật Bản và Hàn Quốc cũng không thể liên lạc được để xin bình luận. Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa hồi đáp yêu cầu bình luận ngay tức thì.

Hãng tin Kyodo của Nhật Bản, dẫn các nguồn tin ngoại giao, cho biết ông Tillerson dự kiến sẽ tới Nhật Bản vào ngày 17 và 18 tháng 3 và sẽ gặp Bộ trưởng Ngoại giao Fumio Kishida.

Ông Tillerson và ông Kishida có phần chắc sẽ thảo luận về thời điểm mà ông Trump đến thăm Nhật Bản, Kyodo dẫn các nguồn tin cho biết như vậy.

Tại Trung Quốc, ông Tillerson sẽ gặp Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị và có thể là Chủ tịch Tập Cận Bình, theo Kyodo. Hãng tin này cho biết thêm hai bên dự kiến sẽ tổ chức một cuộc hội kiến ở Mỹ giữa ông Tập và ông Trump vào đầu tháng 4.

Tháng trước, ông Tillerson và ông Vương đã điện đàm với nhau, và họ khẳng định tầm quan trọng của một mối quan hệ Mỹ-Trung Quốc mang tính xây dựng.

Cũng tháng trước ông Tillerson đã yêu cầu Trung Quốc làm tất cả mọi thứ có thể để kiềm chế hành vi gây bất ổn của Bắc Triều Tiên sau một loạt những vụ bắn thử phi đạn đạn đạo của nước này.

Ông Trump, người từng công kích Trung Quốc về các vấn đề từ thương mại cho tới Biển Đông, đã gặp nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, thành viên Quốc Vụ Viện Dương Khiết Trì vào tháng trước. Đó là cuộc hội đàm trực tiếp đầu tiên của ông với một thành viên thuộc hàng ngũ lãnh đạo của Trung Quốc.

Tòa Bạch vào lúc đó nói rằng cuộc gặp gỡ là cơ hội để thảo luận về những lợi ích chung và một cuộc hội kiến khả dĩ với Chủ tịch Tập.

Tại Seoul, ông Tillerson dự kiến sẽ gặp gỡ Bộ trưởng Ngoại giao Yun Byung Se. Họ có thể sẽ thảo luận về chương trình vũ khí của Bắc Triều Tiên cũng như vụ ám sát ông Kim Jong Nam, người anh cùng cha khác mẹ của lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Un, theo Kyodo.

Tình báo Hàn Quốc và các quan chức Mỹ nói vụ giết người ở Malaysia là một vụ ám sát được tổ chức bởi các điệp viên của Bắc Triều Tiên. – VOA

3. Quan chức Philippines thăm hàng không mẫu hạm Mỹ — Đô đốc Mỹ: “Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tuần tra ở Biển Đông”

Bộ trưởng quốc phòng cùng hai thành viên chính phủ Philippines hôm 4/3 đã lên một hàng không mẫu hạm Hoa Kỳ đang tuần tra ở Biển Đông theo lời mời của hải quân Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana, Bộ trưởng Tài chính Carlos Dominguez và Bộ trưởng Tư pháp Vitaliano Aguirre II đã lên thăm USS Carl Vinson cùng với ba quan chức an ninh khác của Philippines, phát ngôn viên Đại sứ quán Mỹ ở Manila, Molly Koscina, được Washington Post dẫn lời cho biết như vậy như vậy.

Tờ báo của Mỹ nhận định rằng chuyến thăm cho thấy sự tiếp xúc cấp cao giữa quan chức Philippines và quân đội Hoa Kỳ vẫn tiếp tục dù Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte “dọa” sẽ giảm bớt sự hợp tác với các lực lượng Mỹ trong khi ngả về Trung Quốc và Nga.

Phía Bắc Kinh chưa có phản ứng tức thời về chuyến thăm USS Carl Vinson của quan chức đứng đầu lực lượng quốc phòng Philippines, nhưng Trung Quốc từng phản đối Mỹ thực hiện các cuộc tuần tra hàng hải ở Biển Đông.

Đại sứ Mỹ tại Manila, Sung Kim, tháp tùng các quan chức Philippines lên thăm hàng không mẫu hạm Mỹ, và trên đó, họ chứng kiến các chiến đấu cơ F18 cất và hạ cánh, cũng như gặp các chỉ huy hải quân Mỹ khi USS Carl Vinson hiện diện ở vùng biển tranh chấp.

USS Carl Vinson là hàng không mẫu hạm đầu tiên được Mỹ triển khai thực hiện tuần tra ở Biển Đông dưới thời kỳ nắm quyền của Tổng thống Donald Trump.

Hãng tin Reuters hôm 28/2 dẫn lời một quan chức Mỹ rành về dự thảo gia tăng quốc phòng của Mỹ đưa tin rằng tiền tăng thêm “sẽ được dành cho việc đóng tàu, “tậu” máy bay quân sự và tăng cường sự hiện diện mạnh mẽ tại các thủy lộ quốc tế trọng yếu, trong đó có Biển Đông”. – VOA

***
Ngày 03/03/2017, một đô đốc của Mỹ tuyên bố là hải quân Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tuần tra Biển Đông để bảo đảm tự do lưu thông hàng hải và hàng không ở vùng biển này.

Thiếu tướng hải quân James Kilby đã tuyên bố như trên với các phóng viên được mời lên hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson trong một chuyến tuần tra ở Biển Đông.

Cụm tàu sân bây tấn công USS Carl Vinson đã bắt đầu đợt tuần tra « thường lệ » ở vùng biển này từ ngày 18/02 vừa qua. Hôm qua, các quan chức hải quân Mỹ cho biết là chiếc USS Carl Vinson đang tuần tra tại một nơi nằm giữa đảo Hải Nam của Trung Quốc và bãi cạn Scarborough ngoài khơi phía tây bắc của Philippines.

Đô đốc Kilby nói : « Chúng tôi đã hoạt động ở đây trong quá khứ, chúng tôi sẽ hoạt động tại đây trong tương lai và sẽ tiếp tục trấn an các đồng minh của chúng tôi ». Theo lời viên thiếu tướng hải quân Mỹ, Hoa Kỳ « sẽ tiếp tục chứng tỏ rằng vùng biển quốc tế là vùng biển mà bất cứ ai cũng được quyền lưu thông, giao thương ».

Theo hãng tin AP, tuyên bố của đô đốc Kilby được đưa ra sau khi có tin là Trung Quốc đang chuẩn bị đặt các hệ thống tên lửa trên các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh xây dựng ở Biển Đông, vào lúc mà chưa ai rõ là chính quyền Donald Trump có sẽ tiếp tục duy trì sự hiện diện như hiện nay của Mỹ ở châu Á hay không. – RFI

4. Chống “can thiệp từ bên ngoài”, Trung Quốc tăng ngân sách quốc phòng

Ngân sách quốc phòng của Trung Quốc sẽ tăng thêm 7% vào năm 2017. Trong thông báo ngày 04/03/2017, Bắc Kinh cho biết mục đích chính là nhằm đẩy lui « mọi sự can thiệp từ bên ngoài » vào lúc tổng thống Donald Trump hứa một khoản ngân sách lớn cho lực lượng quân sự Mỹ. Con số chính thức sẽ được công bố trong phiên khai mạc Quốc Hội Trung Quốc ngày 05/03.

Ngân sách quốc phòng năm 2017 của Trung Quốc sẽ đạt đến 1.020 tỉ nhân dân tệ, so với 954 tỉ nhân dân tệ cho năm 2016. Theo AFP, dù mức tăng cho năm 2017 tương đương với năm 2016 (7,6%) nhưng lại là một trong những mức tăng thấp nhất trong vòng 20 năm gần đây.

Bắc Kinh tăng chi phí quân sự từ thập niên 1980 để bắt kịp các nước phương Tây, mà đỉnh điểm là gần 18% vào cuối những năm 2000. Trong vòng 15 năm qua, ngân sách quân sự của Trung Quốc đã tăng gấp 10 lần, tuy nhiên vẫn chỉ tương đương với 1/4 ngân sách quốc phòng của Mỹ (575 tỉ euro), song vượt qua các nước Nga (56 tỉ euro), Ả Rập Xê Út (54,1 tỉ euro), Anh Quốc (49,9 tỉ) và Pháp (44,9 tỉ).

Sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc khiến các nước trong vùng lo ngại, trong đó phải kể đến các yêu sách của Bắc Kinh về Biển Đông và Biển Hoa Đông. Tuy nhiên, bên lề phiên họp ngày 04/03, phát ngôn viên Phó Oánh (Fu Ying) của Quốc Hội Trung Quốc vẫn khẳng định : « Chúng tôi kêu gọi giải quyết một cách ôn hòa mọi tranh chấp. Song song đó, chúng tôi vẫn phải tăng cường khả năng bảo vệ chủ quyền và chúng tôi chống mọi can thiệp từ bên ngoài ».

Phát biểu trên được cho là nhắm đến Washington, vì Hoa Kỳ thường xuyên phái chiến hạm đến khu vực Biển Đông để thách thức Bắc Kinh. Vào tháng 01/2017, ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson từng dọa phong tỏa khu vực để cấm Trung Quốc vào các đảo nhân tạo mà nước này đang kiểm soát.

Theo đánh giá của chuyên gia Barthélémy Courmont, thuộc Viện Quan Hệ Quốc Tế và Chiến Lược Pháp (Iris), “quyết định tăng ngân sách của Trung Quốc được đưa ra vì nhu cầu tương xứng với sự khẳng định sức mạnh của Trung Quốc, vừa là một cường quốc kinh tế đang phát triển mạnh vừa là một nhân tố chính trị và địa chính trị ngày càng được củng cố trên trường quốc tế”. – RFI

5. Trung Quốc: Một quan chức cao cấp chỉ trích việc kiểm duyệt Internet

Một cố vấn cao cấp của chính phủ Trung Quốc cảnh báo là việc kiểm duyệt Internet gây cản trở cho nghiên cứu khoa học và phát triển kinh tế. Đây là lời chỉ trích công khai hiếm thấy nhắm vào một vấn đề rất nhạy cảm ở Trung Quốc.

Ngày 04/03/2017, báo chí chính thức của Trung Quốc trích lời phó chủ tịch Chính Hiệp (Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc) La Phú Hòa (Luo Fuhe) nói với các phóng viên tại Bắc Kinh hôm trước rằng, do Internet bị kiểm duyệt, tốc độ truy cập các trang web nghiên cứu của nước ngoài rất chậm, khiến các nhà nghiên cứu Trung Quốc phải mua phần mềm để vượt « tường lửa », thậm chí phải ra nước ngoài để tiến hành nghiên cứu. Phó chủ tịch Chính Hiệp Trung Quốc cho rằng điều này là « không bình thường ».

Các công cụ kiểm duyệt Internet rất tinh vi khiến nhiều trang web báo chí và trang mạng xã hội của nước ngoài bị chặn hoàn toàn ở Trung Quốc. Những thảo luận về các chủ đề chính trị và về các vấn đề nhạy cảm như Tây Tạng và Đài Loan cũng thường xuyên bị kiểm duyệt.

Ông La Phú Hòa đưa ra tuyên bố nói trên vào lúc các lãnh đạo Trung Quốc và đại biểu Quốc Hội đang có mặt tại Bắc Kinh để chuẩn bị tham dự kỳ họp thường niên sẽ kéo dài 10 ngày. Chính Hiệp, cơ quan cơ quan cố vấn cho Quốc Hội Trung Quốc, thì đã khai mạc cuộc họp thường niên từ hôm 03/03.

Theo hãng tin AP, hiếm khi nào các quan chức Trung Quốc bình luận về chính sách kiểm duyệt Internet và nếu có nói thì thường là chỉ nhấn mạnh đến việc phải tuân thủ luật pháp Trung Quốc. Tuy nhiên, ông La Phú Hòa đã dám phát biểu mạnh dạn như vậy có lẽ vì ông cũng là phó chủ tịch Hội Xúc tiến Dân chủ Trung Quốc (Dân Tiến Hội), một trong 8 chính đảng nhỏ mà đảng Cộng Sản cầm quyền cho phép hoạt động để chứng tỏ tính « dân chủ » của thể chế. – RFI

6. Thái Lan: Cựu trợ lý của tân vương lãnh án tù vì tội xúc phạm hoàng gia

Một trợ lý của tân vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn vừa bị kết án 5 năm tù rưỡi vì tội xúc phạm hoàng gia và các tội khác. Bản án được một tòa án quân sự tuyên ngày 03/03/2017, chỉ hai tuần sau khi hoàng gia sa thải trợ lý trưởng của quốc vương.

AFP, trích thông cáo của cảnh sát Thái Lan, cho biết Chitpong Thongkum bị kết tội vì đã hành xử « làm mất lòng tin và gây tổn hại nghiêm trọng cho hoàng gia ». Phát ngôn viên của tòa án quân sự từ chối bình luận về trường hợp này.

Ngoài tội xúc phạm hoàng gia, Chitpong Thongkum còn bị kết án về tội « ăn trộm tài sản trong cơ quan nhà nước » và « vi phạm luật về y tế và mỹ phẩm » với tổng cộng án tù là « 4 năm và 18 tháng » song không nêu rõ quy chế nào bị vi phạm.

Ông Chitpong phụ trách an ninh cho tân vương Maha Vajiralongkorn, kế vị vua Bhumibol từ cuối năm 2016. Theo cáo buộc ban đầu của hoàng cung, ông Chitpong có những tuyên bố sai lệch về tân vương vì lợi ích cá nhân, “tiết lộ bệnh án cá nhân và ăn cắp tài sản của quốc vương”. – RFI

7. Malaysia trục xuất đại sứ Bắc Hàn

Malaysia nói đã trục xuất đại sứ Bắc Hàn do liên quan đến vụ điều tra cái chết của ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Kim Jong-un.

Kang Chol phải rời khỏi Malasyia trong vòng 48 tiếng, theo bộ ngoại giao nói.

Động thái mới này diễn ra sau khi đại sứ Bắc Hàn nói quốc gia của ông ‘không tin tưởng’ cuộc điều tra của chính quyền Malaysia.

Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un, thiệt mạng từ ba tuần trước sau khi bị tấn công bằng chất độc vào mặt tại sân bay Kuala Lumpur.

Malaysia không nêu đích danh Bắc Hàn đứng sau vụ tấn công với chất độc thần kinh VX, nhưng tỏ ra nghi ngờ Bình Nhưỡng phải chịu trách nhiệm.

Ông Kang, vốn chỉ trích nặng nề Malaysia, nói cuộc điều tra đã trở nên ‘chính trị hóa’ và bị can thiệp.

Ngoại trưởng Malaysia, Anifah Aman, tuyên bố đại sứ Bắc Hàn là ‘người không được hoan nghênh’ và nói Malaysia đã yêu cầu một lời xin lỗi từ chính quyền Bắc Hàn nhưng điều đó vẫn chưa xảy ra.

“Malaysia sẽ có phản ứng mạnh mẽ đối với những lời lẽ xúc phạm hoặc những âm mưu làm hủy hoại thanh danh của quốc gia,” ông Anifah nói trong một thông cáo.

Trong khi đó, chính phủ nói họ đã phát động một cuộc điều tra vào một công ty tên là Glocom, hãng đã hoạt động tại Malaysia trong nhiều năm.

Theo một báo cáo mật của Liên Hợp Quốc, Glocom được điều hành bởi cơ quan tình báo hàng đầu của Bắc Hàn để bán các thiết bị thông tin liên lạc quân sự, vi phạm lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc.

Malaysia cũng đã thông báo hủy miễn thị thực cho du khách người Bắc Hàn, vì lý do an ninh. Trước đó, Malaysia đã triệu hồi đại sứ tại Bình Nhưỡng trong khi tiến hành điều tra vụ sát hại. – BBC

Tin Hoa Kỳ

8. Tổng thống Trump cáo buộc cựu Tổng thống Obama nghe lén — Ông Obama bác bỏ cáo buộc nghe lén của TT Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc người tiền nhiệm của ông, Tổng thống Barack Obama, nghe lén văn phòng của ông tại tòa nhà Trump Tower ở Thành phố New York trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm 2016.

Trong một loạt những dòng tin đăng trên Twitter hôm thứ Bảy, ông Trump đã ví hoạt động nghe lén mà ông cáo buộc với vụ bê bối chính trị Watergate, dẫn đến việc cựu Tổng thống Mỹ Richard Nixon từ chức vào năm 1974.

Ông Trump không trưng ra bằng chứng cho thấy bất kỳ hoạt động nghe lén nào. Văn phòng của ông Obama chưa đáp lại những cáo buộc này, nhưng một cựu quan chức cao cấp trong chính quyền của ông Obama được CNN dẫn lời nói rằng cáo buộc này là “sai trái.”

Trong một dòng tin Twitter, cựu phân tích gia của Cơ quan An ninh Quốc gia và điệp viên phản gián John Schindler nói rằng lời buộc tội của Tổng thống có thể liên quan đến Đạo luật Do thám Tình báo Nước ngoài năm 1978 (FISA), cho phép do thám hợp pháp và thu thập thông tin giữa các nước ngoài và những điệp viên của họ.

Thành viên cao cấp nhất của Đảng Dân chủ trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, Ben Cardin, cho biết nếu chính quyền của ông Obama có do thám tại Trump Tower thì việc này cần được tòa án FISA cho phép.

“Đó là lý do tại sao chúng ta có tòa án FISA,” ông Cardin cho biết hôm thứ Bảy trên CNN. “Ngành hành pháp không thể tự hành động theo ý mình mà phải có sự chấp thuận của tòa án trước khi có thể thực hiện những hoạt động này.”

Trước đó trong tuần này tin tức tiết lộ rằng Đại sứ Nga Sergei Kislyak đã gặp gỡ con rể của ông Trump là Jared Kushner và cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn tại tòa nhà Trump Tower ở New York vào tháng 12. Ông Flynn bị sa thải chỉ sau 24 ngày ltại chức khi tin cho hay ông đã nói dối các quan chức hàng đầu về bản chất các cuộc trò chuyện giữa ông với ông Kislyak.

Những tiết lộ về các cuộc gặp gỡ tại Trump Tower xuất hiện sau khi Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions trước đó trong tuần này thừa nhận rằng ông đã gặp ông Kislyak hai lần trong chiến dịch tranh cử tổng thống vào năm ngoái và không tiết lộ những cuộc gặp gỡ này trong phiên điều trần chuẩn thuận của Thượng viện. Ông Sessions sau đó loan báo ông sẽ không tham gia bất cứ cuộc điều tra liên bang nào về những cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Hope Hicks nói các cuộc gặp gỡ tại Trump Tower là nhằm mục đích “thiết lập một đường dây liên lạc” giữa chính quyền mới và đại sứ Nga. Cô nói thêm rằng ông Kushner cũng đã gặp gỡ đại diện của khoảng hơn hai chục quốc gia khác.

Các quan chức chính phủ Mỹ gặp gỡ các đại diện của các chính phủ nước ngoài trong nhiều dịp và vì nhiều lý do, nhưng chính quyền Trump đã phủ nhận có bất kỳ sự liên lạc nào giữa các quan chức Nga và ban vận động tranh cử của tân tổng thống.

Hôm thứ Sáu, trang tin Breitbart News đăng một bài viết về cáo buộc của người dẫn chương trình trò chuyện qua radio có chủ trương bảo thủ Mark Levin nói rằng ông Obama đã tiến hành điều mà ông này gọi là “cuộc đảo chính tổng thống thầm lặng” bằng cách sử dụng những chiến thuật của “nhà nước cảnh sát.” Cố vấn chiến lược Tòa Bạch Ốc của ông Trump, Stephen Bannon, từng là giám đốc điều hành trang tin Breitbart trước khi được bổ nhiệm vào vị trí hiện tại.

Những tuyên bố này được đưa ra trong khi chính quyền Trump đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ nhiều cuộc điều tra của FBI và của Quốc hội về những cuộc tiếp xúc giữa các thành viên trong ban vận động tranh cử của ông với các quan chức Nga. – VOA

***
Một phát ngôn viên của ông Barack Obama hôm 4/3 bác bỏ cáo buộc của đương kim Tổng thống Donald Trump rằng người tiền nhiệm của mình đã nghe lén ông hồi tháng Mười năm ngoái trong giai đoạn nước rút của chiến dịch tranh cử.

“Không ai, cả Tổng thống Obama hay bất kỳ quan chức Nhà Trắng nào, từng lệnh theo dõi bất kỳ công dân Mỹ nào. Mọi gợi ý trái ngược với điều đó đều sai trái”, ông Kevin Lewis nói trong một tuyên bố.

Trước đó, ông Trump cho rằng ông Obama đã nghe lén điện thoại của mình, nhưng không đưa ra bằng chứng trong một loạt các tweet trên trang Twitter. Reuters cho biết rằng Nhà Trắng không phản hồi trước yêu cầu bình luận thêm về cáo buộc của ông Trump.

Hãng tin này dẫn lời ông Trump viết trên Twitter: “Tổng thống Obama còn thấp hèn tới mức nào nữa khi nghe lén điện thoại của tôi trong tiến trình bầu cử rất thiêng liêng. Đây là vụ Nixon/Watergate. Một tay tệ (hoặc bệnh)!”

Ông Lewis nói thêm rằng “một quy định bất di bất dịch của chính quyền Obama là không một quan chức Nhà Trắng nào được phép can thiệp vào bất kỳ một cuộc điều tra nào do Bộ Tư pháp dẫn đầu”.

Tuyên bố của người phát ngôn của Tổng thống Obama gợi ra khả năng rằng việc nghe lén chiến dịch tranh cử của ông Trump có thể đã được các quan chức Bộ Tư pháp ra lệnh.

Trước đó, cựu cố vấn của ông Obama, Ben Rhodes, mạnh mẽ bác bỏ cáo buộc của ông Trump.

“Không một tổng thống nào có thể ra lệnh thực hiện nghe lén. Những giới hạn đó hiện hữu để bảo vệ các công dân khỏi những người như ông đấy,” ông Rhodes viết trên Twitter.

Trong một đoạn tweet, ông Trump nói rằng việc nghe lén xảy ra tại Tháp Trump ở New York nhưng “không tìm thấy gì”.

Chính quyền của ông Trump hiện chịu áp lực lớn từ Cục Điều tra Liên bang Mỹ và các cuộc điều tra của quốc hội về một số sự liên hệ giữa một số thành viên của nhóm vận động tranh cử của ông với các quan chức Nga trong cuộc bầu cử năm ngoái. – VOA

9. TT Trump phản bác ‘Kẻ hủy diệt’ (Arnold Schwarzenegger)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump mới phản bác thông báo của ông Arnold Schwarzenegger về việc từ bỏ vai trò dẫn chương trình truyền hình thực tế có tên gọi “The Celebrity Apprentice”, và nói rằng cựu thống đốc California bị sa thải vì thu hút ít người xem.

Ông Schwarzenegger hôm 3/3 thông báo rằng ông sẽ không trở lại tham gia mùa thứ hai của chương trình trên kênh NBC. Reuters dẫn lời cựu ngôi sao Hollywood, từng nổi tiếng với phim “Kẻ hủy diệt”, đổ lỗi cho ông Trump, người từng dẫn chương trình trên, đã dẫn tới tỷ lệ người xem thấp.

Nhưng đương kim tổng thống Mỹ lại không nghĩ vậy. Ông viết trên Twitter: “Arnold Schwarzenegger không phải tự nguyện rời Apprentice, ông ta bị sa thải vì tỷ lệ người xem tệ hại (đáng thương), chứ không phải bởi tôi. Sự kết thúc đáng buồn cho một chương trình tuyệt vời”.

Đáp lại, ông Schwarzenegger viết trên Twitter: “Ông nên nghĩ tới chuyện thuê một người viết những lời nói đùa mới và một người xác minh sự thật”.

Cựu ngôi sao điện ảnh và từng là thống đốc California đảm nhận vị trí dẫn chương trình “The Celebrity Apprentice” năm ngoái. Chương trình này ra mắt vào tháng Giêng, và có khoảng từ 4-5 triệu người xem.

Theo Reuters, ít nhất trong một lần xuất hiện trước công chúng trong vai trò tổng thống Mỹ, ông Trump từng chế giễu số người xem chương trình do ông Schwarzenegger dẫn.

Trước khi làm tổng thống, ông Trump từng dẫn 14 mùa của “The Apprentice” và “The Celebrity Apprentice” (dành cho người nổi tiếng), chứng kiến người tham gia cạnh tranh nhau trong các tình huống kinh doanh trước khi quyết định loại một ai đó. – VOA

10. Phó Tổng thống Mỹ phản pháo cáo buộc dùng email tư cho việc công

Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence ngày 3/3 tuyên bố việc ông dùng tài khoản email cá nhân trong lúc còn làm Thống đốc bang Indiana khác xa với vụ bê bối email của cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton.

Việc bà Clinton dùng máy chủ email cá nhân cho công vụ thời làm Ngoại trưởng là trọng tâm ‘ném đá’ của ông Pence cùng nhiều người khác nhắm vào cựu ứng viên bên đảng Dân chủ trong chiến dịch tranh cử Tổng thống 2016. Ông Pence lúc bấy giờ là người đứng phó cho ứng viên Tổng thống bên đảng Cộng hòa Donald Trump.

Phát biểu bên lề một sự kiện tại Wisconsin hôm nay, ông Pence nói không thể nào so sánh hành vi của bà Clinton với hành động của ông bởi bà Clinton đã dùng máy chủ cá nhân xử lý các thông tin mật, rồi thủ tiêu các email mà giới chức và Quốc hội yêu cầu trưng ra.

Hôm qua, báo chí Mỹ phanh phui rằng ông Pence thời làm Thống đốc thỉnh thoảng có dùng tài khoản email AOL bàn luận về các vấn đề nhạy cảm và các vấn đề an ninh nội địa. Theo tờ Indianapolis Star, tài khoản đó đã bị tin tặc tấn công mùa hè năm ngoái.

Ông Pence khẳng định tuân thủ luật lệ bang Indiana và rằng có một luật sư bên ngoài đã đánh giá các email cá nhân của ông và lưu lại những email liên quan đến công vụ.

Một phát ngôn nhân của Tòa Bạch Ốc nói không như trường hợp của bà Clinton, trường hợp của Phó Tổng thống Pence không chịu sự chi phối của luật liên bang và ông cũng không có trao đổi thông tin mật.

Phát ngôn nhân Sarah Sanders nhấn mạnh hai trường hợp này hoàn toàn khác biệt. – VOA

Tin Việt Nam

11. Luật sư Việt Nam không được bào chữa cho Đoàn Thị Hương

Một ngày sau khi Liên đoàn Luật sư Việt Nam đề nghị được hỗ trợ pháp lý cho nghi phạm Đoàn Thị Hương trong vụ ám sát anh trai Chủ tịch Bắc Triều Tiên ở Malaysia, hôm nay thứ Sáu 3/3, Luật sư Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết, luật sư Việt Nam sẽ không được bào chữa trực tiếp cho Đoàn Thị Hương, mà chỉ có thể hỗ trợ về tư pháp.

Trả lời báo Pháp Luật hôm 3/3, Luật sư Đỗ Ngọc Thịnh cho biết, hiện giữa Việt Nam và Malaysia chưa có hiệp định hỗ trợ tư pháp song phương nên Liên đoàn Luật sư Việt Nam chỉ có thể tham gia bảo vệ quyền con người, quyền công dân trên cơ sở tôn trọng luật pháp Malaysia, với hy vọng giúp Đoàn Thị Hương thoát khỏi án tử hình:

“Phía Liên đoàn Luật sư Việt Nam sẽ hỗ trợ pháp lý bằng cách cung cấp cho luật sư Malaysia những tài liệu, căn cứ, chứng cứ có thể đảm bảo quyền lợi tốt nhất của Đoàn Thị Hương…”

Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam nói thêm rằng, nếu được Bộ Ngoại Giao và Bộ Tư Pháp cho phép, “Các luật sư Việt Nam sẽ tham gia hỗ trợ, tư vấn cho Luật sư Malaysia trong việc bào chữa cho cô Đoàn Thị Hương theo hướng, đặt vần đề là Hương có phạm tội mưu sát hay không? Hành vi của Hương có phải bị lừa gạt bởi một nhóm khác hoặc vô ý trong trường hợp này? Chúng ta phải làm rõ nếu bị lừa gạt hoặc không nhận biết những hậu quả hành vi của mình thì đó là tình tiết giảm nhẹ… Chúng ta phải làm những gì tốt nhất cho công dân Việt Nam kể cả họ có là người thế nào”.

Được biết, cho đến nay cả Bộ Ngoại Giao và Bộ Tư Pháp vẫn chưa chính thức trả lời đề nghị của Liên đoàn Luật sư Việt Nam về việc tham gia hỗ trợ pháp lý cho Đoàn Thị Hương.

Trả lời báo chí trong nước chiều thứ Sáu 3/3, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long cho biết: “Hiện các cơ quan chức năng đang rốt ráo xử lý trường hợp của Đoàn Thị Hương. Tuy nhiên, do đang phối hợp nội bộ nên chưa thể cung cấp thông tin cho báo chí và người dân”. – RFA

12. Lục quân Mỹ tặng trường học cho Việt Nam

Lục quân Hoa Kỳ mới bàn giao một trường học hai tầng với bốn lớp học cho cộng đồng địa phương ở tỉnh Thừa Thiên Huế, trong một nỗ lực “làm sâu sắc thêm mối quan hệ Việt – Mỹ”.

Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội trong tuần này thông báo rằng Đại tướng Robert Brown, Tư lệnh Lực lượng Lục quân Hoa Kỳ phụ trách Thái Bình Dương đã chính thức bàn giao Trường mẫu giáo Quảng Phước tại tỉnh Thừa Thiên Huế hôm 24/2.

Ông Brown được trích lời nói: “Là một người cha và người ông, tôi hiểu tầm quan trọng của việc có được một môi trường giáo dục tốt và an toàn”.

Ngôi trường mới có hai tầng, gồm 4 lớp học với sức chứa 80 học sinh và giáo viên. Trong mùa mưa, ngôi trường còn có chức năng là nơi tránh lũ.

Theo cơ quan đại diện ngoại giao của Mỹ tại Hà Nội, dự án hỗ trợ nhân đạo của Công binh Lục quân Hoa Kỳ là “kết quả của nỗ lực làm việc và phương pháp huy động sự tham gia của toàn bộ chính phủ nhằm xây dựng lòng tin và làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam”.

Chính phủ Hoa Kỳ đã hợp tác với chính phủ Việt Nam nhằm xây dựng các trường học, trạm y tế, cầu và trung tâm điều phối khắc phục thiên tai ở nhiều thị trấn, làng xã trên khắp Việt Nam kể từ năm 2009, thông qua Chương trình Hỗ trợ thảm họa nhân đạo và Hành động dân sự ở nước ngoài.

Trong một diễn biến khác liên quan, hôm 1/3, Phó Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Susan Sutton và đại diện của Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Thuận đã khai trương Trung tâm điều phối quản lý thiên tai nhằm giúp nâng cao năng lực của Việt Nam trong công tác ứng phó với thiên tai và hỗ trợ nhóm cư dân dễ bị tổn thương khi có thiên tai.

Tin cho hay, thông qua sự hợp tác chặt chẽ và hỗ trợ giữa Đại sứ quán Hoa Kỳ, Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Hoa Kỳ và Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Thuận, trung tâm mới này sẽ “giúp các nhà chức trách địa phương điều khiển việc sơ tán người dân ra khỏi các khu nhà nguy hiểm, dự trữ nhu yếu phẩm dành cho cứu trợ khẩn cấp, và ứng phó với hậu quả của các cơn bão bằng cách triển khai và liên lạc với đội ngũ ứng phó ban đầu tại các khu vực bị tàn phá nặng nề nhất”. – VOA

Lê Minh Nguyên

Khai Dân Trí

Lê Minh Nguyên

Việt Nam 2016: GIẢI PHÓNG VIỆT NAM

Việt Nam 2016: GIẢI PHÓNG VIỆT NAM

Những bài viết của tác giả Hồ Tấn Vinh được lưu trữ tại Khai Dân Trí Viết Về Việt Nam Một cái nhìn lịch sử Việt Nam 2013: Tìm Một Lối Về Việt Nam 2014: Tiếng Gọi Công Dân Việt Nam 2015: Đường Cùn Quỳ Gối hay Đứng Thẳng Lưng?

Khai Dân Trí

Hồ Tấn Vinh

Việt Nam 2015: ĐƯỜNG CÙN QUỲ GỐI HAY ĐỨNG THẲNG LƯNG?

Việt Nam 2015: ĐƯỜNG CÙN QUỲ GỐI HAY ĐỨNG THẲNG LƯNG?

Khai Dân Trí

Hồ Tấn Vinh

Nhật Ký Biển Đông: Tình Hình Syria Sẽ Phức Tạp Hơn

Nhật Ký Biển Đông: Tình Hình Syria Sẽ Phức Tạp Hơn

Nhật Ký Biển Đông hai tuần cuối Tháng Mười ghi nhận những chuyển biến quan trọng như sau:

-Washington Post ngày 15/10/2015: “Theo Everytown- một nhóm vận động giảm bớt bạo lực vì súng đạn tại Hoa Kỳ cho biết đã có ít nhất 209 trường hợp vô tình nổ súng liên quan đến tuổi 17 và dưới tuổi này tại Hoa Kỳ năm nay. Christopher Ingraham của Washington Post đã làm bản tường trình về những cuộc nổ súng như vậy, đã có ít nhất 43 trường hợp liên quan đến trẻ em ba tuổi hoặc nhỏ hơn vào năm 2015 - hay nói cách khác mỗi tuần xảy ra một vụ.”

-AP (Hạ Uy Di) ngày 17/10/2015: “Thống Đốc Tiểu Bang Hạ Uy Di David Ige vừa tuyên bố tình trạng khẩn trương để đối phó với cuộc khủng hoảng người vô gia cư chỉ sau vài ngày sau khi các viên chức thành phố đã giải tỏa xong một trong những “làng” vô gia cư lớn nhất của đất nước. Theo đợt kiểm kê cuối cùng, Hạ Uy Di có khoảng 7260 người vô gia cư - tức tỉ lệ lớn nhất tính trên đầu người toàn quốc. Theo Ô. Ige việc tuyên bố tình trạng khẩn trương là để đương đầu với việc xây cất mau chóng khu tạm trú cho các gia đình vô gia.”

-AP (New Delhi) ngày 17/10/2015: “Tàu chiến, hàng không mẫu hạm và tàu ngầm của Mỹ, Ấn Độ và Nhật Bản đã kéo tới Vịnh Bangal vào Thứ Bảy để tham dự cuộc tập trận chung ở ngoài khơi bờ biến phía đông Ấn Độ - một biểu hiện gia tăng hợp tác chiến lược giữa ba quốc gia khi phải đối đầu với sự trỗi dậy của Trung Quốc. Như một sự trùng hợp, quân đội Ấn Độ và Hoa Lục cũng đang tiến hành cuộc tập trận chung chống khủng bố tại Côn Minh (Kunming) nam Trung Hoa.”

-Reuters ngày 17/10/2015: “Một ông tướng cao cấp của Hoa Lục nói rằng Trung Quốc sẽ chẳng bao giờ kinh xuất tới độ sử dụng võ lực tại Biển Đông.” Trong khi đó theo VOV, Tướng Phùng Quang Thanh đã có cuộc gặp gỡ với bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc bên lề Diễn Đàn Hương Sơn lần thứ 6 (diễn đàn về bàn về hợp tác an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương dành cho các học giả quân sự) tại Bắc Kinh. Bộ trưởng Phùng Quang Thanh đã trả lời phỏng vấn của phóng viên Đài Tiếng Nói Việt Nam (VOV) như sau, “Hy vọng Trung Quốc nói đi đôi với làm”

-Reuters ngày 18/10/2015: “Một hạm đội bao gồm hàng không mẫu hạm, tuần dương hạm, khu trục hạm và tàu ngầm đã tập kết ngoài khơi bờ biển Nhật Bản để phô diễn sức mạnh, biểu tượng của những tàu chiến mới nhất và cho thấy sự can thiệp rộng rãi hơn nữa của Hải Quân Hoa Kỳ tại Tây Thái Bình Dương. Thủ Tướng Abe đã cùng phó thủ tướng, bộ trưởng quốc phòng đã lên thăm HKMH Ronald Regan bỏ neo tại Vịnh Sagami.”

Tuy nhiên theo Business Insider ngày 21/10/2015, “Giữa lúc Hoa Lục muốn kiểm soát toàn bộ vùng Biển Đông còn đang tranh chấp, Bắc Kinh đã phát triển loại hỏa tiễn có khả năng diệt hạm Đông Phong 21 khiến gây thiệt hại thảm khốc cho các tàu chiến Hoa Kỳ. Vì loại hỏa tiễn này mà Hoa Kỳ có thể giảm bớt ý định dùng hàng không mẫu hạm để đương đầu với Bắc Kinh.’

Trong khi một số người kêu gào “Thoát Trung” thì Anh Quốc - một quốc gia đứng hàng thứ tư trên thế giới về quân sự lẫn kinh tế lại “Phục Trung” chui đầu vào cái rọ Trung Quốc! Bộ Anh Quốc ngu lắm sao? Xin thưa làm ăn buôn bán khác, liên minh quân sự khác. Tất cả đều là do bản lĩnh của một quốc gia. Khuynh hướng toàn-cầu-hóa ngày hôm nay là làm ăn buôn bán với tất cả các nước. Đồng đô-la của Mỹ, của Nhật hay của Trung Quốc cũng đều là đô-la. Không thể nói đồng đô-la của Mỹ “thơm” hơn đồng đô-la của Hoa Lục. Anh Quốc đã theo chủ nghĩa thực dụng. Hợp tác với Mỹ về quân sự để lo an ninh, nhưng lại hợp tác với Hoa Lục về kinh tế để sống còn, kể cả ông Úc Châu, ông Tân Gia Ba cũng vậy. Lý tưởng vừa vừa thôi. Lý tưởng quá thì nên vào rừng đi tu hay lên đỉnh Hy Mã Lạp Sơn ở ẩn. Các cụ Việt Nam nói, “Có thực mới vực được đạo”.

-VnPlus ngày 20/10/2015: “Ngày 19/10/2015, Bà Ghana Yanovska - thư ký báo chí của nhà lãnh đạo Cộng Hòa Nam Ossetia tự xưng Leonid Tibilov cho biết trong cuộc họp với trợ lý của Tổng Thống Nga -Vladislav Surkov, ông Tibilov đã bày tỏ ý định tổ chức trưng cầu ý dân về việc sáp nhập vào Nga. Theo bà Yanovska, ông Tibilov cho rằng việc sáp nhập vào Nga là nguyện vọng từ lâu nay của người dân Nam Ossetia.  Nga đã công nhận Nam Ossetia là một quốc gia độc lập sau cuộc chiến kéo dài năm ngày với Gruzia/Georgia hồi năm 2008. Nhưng động thái (hành động) này bị chính quyền Tbilisi lên án là nhằm hiện thực hóa âm mưu thâu tóm của Moskva trong khi Phương Tây cho là có thể đe dọa ổn định và an ninh khu vực.” AFP ngày 20/10/2015 cho biết tàu chiến Mỹ đã ghé thăm Georgia hiện đang rất mong muốn gia nhập NATO.

Theo tôi, nếu Georgia không gia nhập NATO và hòa dịu với Nga thì Nam Ossestia sẽ là vùng tự trị. Nhưng nếu Georgia quyết tâm gia nhập NATO thì Nam Ossetia sẽ sát nhập vào Nga giống như Crimea/Cưm vậy. Đó là “luật chơi” của thế giới Ta Bà này.

-AFP ngày 20/10/2015: “Để phản kháng lại lời tố cáo cho rằng Ba Tư hành động như một quốc gia đi tìm thuộc địa, một giới chức ngoại giaoTehran nói rằng Saudi Arabia chứ không phải Ba Tư mới là kẻ gây bất ổn ở Trung Đông. Lời đối đáp được phát ngôn viên bộ ngoại giao Ba Tư Marzieh Afkham đưa ra sau khi Bộ Trưởng Ngoại Giao Ba Tư Adel al-Jubeir tố cáo Ba Tư can thiệp vào công việc nội bộ của Syria, Li-băng và Yemen.”

Trên thế giới này có hai quốc gia muốn làm gì thì làm mà không một ai, kể cả Liên Hiệp Quốc dám “đụng tới sợi lông chân”, đó là Do Thái và Saudi Arabia vì họ là đồng minh chí cốt của Mỹ. Saudi Arabia hiện đang cầm đầu liên minh Ả Rập can thiệp quân sự vào Yemen, yểm trợ tài chính cho nhóm khủng bố quốc tế al-Qaeda mà chính Osama bin-laden là do Saudi Arabi nuôi dưỡng. Mới đây Saudi vừa gửi 500 hỏa tiễn TOW chống xe tăng cho nhóm phiến quân ở Syria. Thành quả của Nhà Nước Hồi Giáo ISIS ngày nay cũng là do Saudi Arabia góp công một phần rất lớn. Ngày nay hầu như trên toàn thế giới, các nhóm Hồi Giáo Sunni có khuynh hướng quá khích đều do Saudi Arabia tài trợ và đào tạo giáo sĩ. Saudi Arabia hiện là thủ lãnh của Hồi Giáo Sunni bao trùm toàn thế giới mà không ai dám làm gì cả vì đụng tới Saudi là đụng tới Mỹ. Cứ nhìn vào hình ảnh Ô.Obama cúi rạp người trước Quốc Vương Saudi thì chúng ta thấy. Tin mới nhất cho biết Mỹ sẽ bán cho Saudi Arabia bốn tàu chiến tối tân nhất trị giá 11 tỉ đô-la. Hoa Kỳ là siêu cường mà ai cũng phải nể sợ, nhưng đối với những vấn đề quan trọng của thế giới thì Hoa Kỳ chịu áp lực rất nặng nề của Do Thái và Saudi Arabia.

-AP (Luân Đôn) ngày 20/10/2015: Chủ Tịch Tập Cận Bình đọc diễn văn tại Quốc Hội Anh, dự dạ tiệc với Nữ Hoàng Elizabeth khi ông thực thiện cuộc viếng thăm Anh Quốc để củng cố mối liên hệ kinh tế giữa hai quốc gia- một cuộc viếng thăm có thể tạo những lo âu về ảnh hưởng bao trùm của Hoa Lục lên nền kinh tế Anh. Ô. Cameron đã ví cuộc viếng thăm báo hiệu “thời kỳ hoàng kim” (golden era) giữa hai quốc gia- một cuộc xâm lấn rất quyễn rũ được nhiều người chào đón (a charm offensive welcomed by many) (chẳng hạn như xâm lấn vào kỹ nghệ thép của Anh). Đảng Bảo Thủ đang cầm quyền ở Anh trong nhiều năm đã ve vãn Hoa Lục- quốc gia đứng hàng thứ hai về kinh tế. Người tiền nhiệm Hồ Cẩm Đào đã thăm Anh Quốc năm 2005 và công bố 1.3 tỉ đô-la về trao đổi ngoại thương. Lần này Anh Quốc nói rằng hai quốc gia sẽ ký thỏa hiệp thương mại lên tới 46 tỉ đô-la.”

Trong khi một số người kêu gào “Thoát Trung” thì Anh Quốc - một quốc gia đứng hàng thứ tư trên thế giới về quân sự lẫn kinh tế lại “Phục Trung” chui đầu vào cái rọ Trung Quốc! Bộ Anh Quốc ngu lắm sao? Xin thưa làm ăn buôn bán khác, liên minh quân sự khác. Tất cả đều là do bản lĩnh của một quốc gia. Khuynh hướng toàn-cầu-hóa ngày hôm nay là làm ăn buôn bán với tất cả các nước. Đồng đô-la của Mỹ, của Nhật hay của Trung Quốc cũng đều là đô-la. Không thể nói đồng đô-la của Mỹ “thơm” hơn đồng đô-la của Hoa Lục. Anh Quốc đã theo chủ nghĩa thực dụng. Hợp tác với Mỹ về quân sự để lo an ninh, nhưng lại hợp tác với Hoa Lục về kinh tế để sống còn, kể cả ông Úc Châu, ông Tân Gia Ba cũng vậy. Lý tưởng vừa vừa thôi. Lý tưởng quá thì nên vào rừng đi tu hay lên đỉnh Hy Mã Lạp Sơn ở ẩn. Các cụ Việt Nam nói, “Có thực mới vực được đạo”.

-The Hill ngày 24/10/2015: “Cựu Thủ Tướng Anh Tony Blair xin lỗi về cuộc Chiến Tranh Iraq mà ông đã gánh một phần trách nhiệm về cuộc nổi dậy của Nhà Nước Hồi Giáo (IS) tại Iraq và Syria.  Có những yếu tố về sự thật đã lên án quyết định của ông và Tổng Thống George W. Bush (Bush Con) trong cuộc xâm lăng lật đổ Saddam Hussein vào năm 2003 dẫn đến sự nổi dậy của nhóm khủng bố tại Trung Đông. Theo Daily Mail, Ô. Tony Blair đã nói như vậy trong cuộc phỏng vấn với Fareed Zakaria của đài truyền hình CNN phát hình vào Chủ Nhật, ông nói, ‘Tôi xin lỗi về việc những tin tức tình báo sai lầm mà chúng tôi nhận được. Tôi xin lỗi về những sai sót trong việc thiết lập kế hoạch, và chắc chắn sai sót trong việc hiểu biết những gì sẽ xảy ra khi chúng tôi lật đổ chế độ của Ô. Saddam Hussein ‘ “ (Former British Prime Minister Tony Blair is apologizing for the Iraq War and acknowledging that he could be partly to blame for the rise of the Islamic State in Iraq and Syria. "There are elements of truth" to accusations that his and former President George W. Bush's decision to invade Iraq to oust Saddam Hussein in 2003 led to the rise of the terror group in the Middle East, Blair said in an interview with Fareed Zakaria on CNN airing Sunday, according to the Daily Mail. "I apologize for the fact that the intellgence we received was wrong," Blair said. "I also apologize for some of the mistakes in planning and, certainly, our mistake in our understanding of what would happen once you removed the [Saddam Hussein] regime.) (*)

Thêm vào đó, theo AFP ngày 25/10/2015, ứng cử viên tổng thống hàng đầu của Đảng Cộng Hòa Donald Trump một lần nữa khẳng định rằng, “Thế giới có thể là nơi chốn tốt lành hơn nếu các nhà độc tài như Saddam Hussein và Moamer Kadhafi vẫn còn nắm quyền. Tôi muốn nói, hãy nhìn xem cái gì đã xảy ra. Lybia là tai biến. Lybia là thảm họa. Iraq là thảm họa. Syria là thảm họa. Toàn bộ Trung Đông cũng thế. Tất cả đều nổ tung chung quanh Hillary Clinton và Obama. Nó nổ tung. “ (“The world would be a better place if dictators such as Saddam Hussein and Moamer Kadhafi were still in power, top Republican US presidential hopeful Donald Trump said in comments aired Sunday: I mean, look what happened. Libya is a catastrophe. Libya is a disaster. Iraq is a disaster. Syria is a disaster. The whole Middle East. It all blew up around Hillary Clinton and around Obama. It blew up." )

-Sputnik News ngày 26/10/2015:  Phát biểu tại Hội thảo khoa học về Việt Nam được tổ chức ở Matxcơva, Viện sĩ Thông tấn của Viện Hàn Lâm Khoa Học Nga, Tiến sĩ Sergey Ryazantsev báo cáo như sau: "Do hậu quả của hâm nóng toàn cầu, Việt Nam là một trong năm quốc gia dễ bị tổn thương nhất do hiện tượng nước biển dâng cao. Diện tích ngập lụt tiềm năng (tiềm tàng) bao gồm các khu vực đông dân nhất và quan trọng nhất về mặt kinh tế. Theo dự báo của Ngân Hàng Thế Giới, đến năm 2040, mực nước biển có thể dâng cao 30cm. Nếu dự báo này trở thành hiện thực thì trong số các vùng đất bị chìm dưới nước biển sẽ có nhiều nhiều khu vực trong các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long và Cần Thơ. Khoảng 6 triệu người sẽ là trong các khu vực ngập lụt ở đồng bằng sông Cửu Long. Gần 6% lãnh thổ Việt Nam có nguy cơ bị chìm dưới nước”.

-Tin Tổng Hợp ngày 26/10/2015: “Theo giới chức bộ quốc phòng, Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ đã chấp thuận phái khu trục hạm Lassen trang bị hỏa tiễn đạn đạo tới gần các bãi đá Subi do Trung Quốc bồi đắp trong Quần Đảo Trường Sa. Theo AFP ngày 27/10/2015, Thứ Trưởng Ngoại Giao Trung Quốc Zhang Yesui đã cho mời Đại Sứ Hoa Kỳ Max Baucus tới để thông báo rằng rằng khu hạm Lassen đã làm việc khiêu khích nghiêm trọng. Còn Bộ Quốc Phòng Trung Quốc cho hay đã phái một khu trục hạm và một tuần dương hạm tới để cảnh cáo Hoa Kỳ. Chưa biết tình hình diễn biến như thế nào. Rõ ràng hành động gửi tàu chiến tới đây, Hoa Kỳ chính thức không công nhận Đường Lưỡi Bò, đồng thời nỗ lực ngăn chặn sự bành trướng, khống chế toàn bộ Biển Đông của Hoa Lục. Theo Fox Trot Alpha ngày 27/10/2015: “Khu trục hạm Lassen bị khu trục hạm Lanzhou (Lan Châu) trang bị hỏa tiễn đạn đạo và tuần dương hạm Taizhou (Đài Châu) bám theo.” Theo Bloomberg View, dường như Hoa Lục không lùi bước, bộ tham mưu của Ô.Obama đang tính toán bước thứ hai phải làm gì. Theo Business Insider ngày 28/10/2015, “Theo một tờ báo thân cận với chính quyền, dường như Hoa Lục không sợ một cuộc chiến với Hoa Kỳ.” (China is not afraid of fighting a war with the US in the South China Sea, a newspaper with close links to the government said on Wednesday.) Ngày 29/10/2015, phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng Trung Quốc nói rằng , “Chúng tôi thúc giục Hoa Kỳ đừng tiếp tục đi vào con đường sai trái nữa. Nếu Hoa Kỳ cứ tiếp tục, chúng tôi sẽ dùng mọi phương tiện cần thiết.” Reuters ngày 29/10/2015 cho biết Bà Thủ Tướng Đức Merkel bày tỏ lo lắng và để nghị Trung Quốc đưa vấn đề này ra tòa án quốc tế để giải quyết. Trong khi đó theo Reuters, Úc sẽ gửi tàu chiến tham gia cuộc tập trận chung với Hoa Lục tại Biển Đông vào tuần tới, tán thành tự do hàng hải nhưng lại không nói gì tới vụ khu trục hạm Lassens. Còn tàu chiến Pháp cũng đang thăm viếng Trung Quốc, bỏ neo tại Căn Cứ Hải Quân Zhanjiang của Tỉnh Sơn Đông. Theo Reuters, đô đốc hải quân Hoa Kỳ và Trung Quốc đã gặp nhau để bàn luận về những thủ tục hai bên đồng ý để tránh đụng độ ở Biển Đông và những cuộc thăm viếng hải quân của hai bên dự trù vẫn tiếp diễn. Như thế Biển Đông tạm thời “biển lặng gió êm”, tàu chiến hai bên chơi trò “ú tim” nấp, hù dọa, đuổi nhau nhưng không đánh nhau.

Không biết Mỹ có đạt được mục tiêu của mình là ngăn chặn Trung Quốc bá chủ Biển Đông không? Các nước nhỏ trong vùng như Phi Luật Tân và Việt Nam đang chú tâm theo dõi tình hình.

-AP (Liên Hiệp Quốc) ngày 27/10/2015: “Liên Hiệp Quốc đã đồng loạt bỏ phiếu lên án cuộc cấm vận Cuba mà chỉ có hai phiếu chống là Hoa Kỳ và Do Thái. Khi kết quả hiện lên màn ảnh, nhiều nhà ngoại giao nhảy lên vỗ tay.”  (When the vote lit up on the screen many diplomats jumped to their feet in a standing ovation.) Trước đây Hoa Kỳ dự trù vắng mặt không bỏ phiếu. Tuy vậy, Tổng Thống Obama vẫn kêu gọi quốc hội tháo dỡ lệnh cấm vận. Điều này cho thấy chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ không nhất quán vì quyền hạn của quốc hội quá lớn có thể ngáng chân hành pháp. 

-AFP (Istanbul) ngày 28/10/2015: “Công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ truy tố hai học sinh 12 và 13 tuổi về tội nhục mạ Tổng Thống Erdogan khi hai học sinh này xé tấm bích chương có hình của ông. Hai học sinh trên có thể bị kết án tù từ 14 tháng tới 4 năm tám tháng.”

-Sputnix News ngày 29/10/2015: “Theo lời mời của Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ thực hiện chuyến thăm chính thức Việt Nam trong hai ngày 5 và 6 tháng Mười Một, ông Lu Khang công bố tại một cuộc họp báo. Sau đó Ô. Tập Cận Bình sẽ thăm Tân Gia Ba.”

Nhận Định:

Cuộc can dự quân sự vào Syria của Nga kéo dài đúng một tháng và tình hình diễn biến vô cùng phức tạp với sự gia tăng các cuộc không kích và phản ứng mạnh mẽ của Mỹ và đồng minh:

-Reuters ngày 15/10/2015: “Được máy bay Nga yểm trợ, quân đội Syria đã mở cuộc tấn công sáng ngày 15/10/2015 vào các vùng phía bắc Thành Phố Homs. Bộ quốc phòng cho biết các máy bay SU-34, Su-24M và SU- 25 đã tham gia các cuộc không kích.

-AFP (Kazakhstan) ngày 15/10/2015: “Tổng Thống Putin đã công kích Hoa Thịnh Đốn có lập trường ‘thiếu xây dựng’ đối với vấn đề Syria sau khi Điện Kremlin nói rằng Hoa Kỳ từ chối tiếp phái đoàn cao cấp của Moscow do Thủ Tướng Medvedev dẫn đầu.” Trong khi đó Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia cảnh cáo Nga về hậu quả của việc can thiệp quân sự vào Syria và Ankara nói rằng chiến dịch oanh kích của Moscow là sai lầm lớn.”

-VnExpress ngày 16/10/2015: “Andrei Kartapolov- quan chức cấp cao Bộ Tổng Tham Mưu Nga nói với báo Komsomolskaya Pravda rằng kể từ khi bắt đầu chiến dịch (ngày 30/9/2015), Nga đã thực hiện hơn 600 lần xuất kích và ném bom hơn 380 mục tiêu Nhà Nước Hồi Giáo. “

-AFP (Hoa Thịnh Đốn) ngày 16/10/2015: “Tổng Thống Obama cảnh cáo Nga rằng họ không thể dùng không kích để đạt một giải pháp hòa bình cho Syria và việc chống đỡ cho Tổng Thống Assad sẽ thất bại.” Thế nhưng vào ngày 21/10/2015, theo AP, “Ngoại Trưởng Nga Sergei Lavrov và Ngoại Trưởng John Kerry sẽ gặp nhau vào 23/10/2015 tại Vienna để thảo luận về cuộc chiến tại Syria  cùng với các ngoại trưởng của Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia.”

-Reuters ngày 17/10/2015: “Theo nhóm quan sát, được sự hỗ trợ bởi chí nguyện quân Ba Tư và Hezbollah, quân đội Syria đã mở cuộc tấn công tái vùng chiếm lãnh thổ chung quanh Thành Phố Aleppo từ tay phiến quân và nhóm thánh chiến. Lực lượng chính phủ cũng đã đang chiến đấu để lấy lại vùng bắc của Tỉnh Hama, Idlib và Latakai do phiến quân kiểm soát từ mấy tháng trước đây. ”

-AP (Beirut) ngày 17/10/2015: “Các nhà quan sát tại Syria cho biết, Sanafi al-Nasr -  thủ lãnh cao cấp nhất của al-Qaida và hai chiến binh khác người Saudi và Moroco (Maroc cũ) đã chết bởi cuộc không kích tại Tỉnh Dana bắc Syria, nhưng chưa rõ chết bởi máy bay do liên quân Mỹ cầm đầu hay bởi máy bay Nga.”

-AFP (Beirut) ngày 17/10/2015: “Với sự yểm trợ của không quân Nga, quân chính phủ tiến gần Thành Phố Aleppo vào ngày Thứ Bảy 17/10/2015, nhưng gặp phải sức kháng mãnh liệt của lực lượng nổi dậy tại khu vực trung tâm của đất nước. Theo một giới chức Hoa Kỳ, khoảng 2000 quân chí nguyện Ba Tư và đồng minh khu vực đã hỗ trợ quân chính phủ trong các đợt tấn công với sự phối hợp của Nga.”

-Sputnik News ngày 17/10/2015: “Theo tin tức có sự xác nhận của Bộ Quốc Phòng Nga, sau khi hàng trăm chiến binh IS tháo chạy khỏi Syria để trốn sang Thổ Nhĩ Kỳ, có thông báo rằng những tên khủng bố đã bỏ lại cả râu ở cứ điểm của chúng. Qua những tấm ảnh công bố trên các mạng xã hội, có thể thấy hàng đống râu vương vãi trên mặt đất cùng với dao cạo.”

-Sputnik News ngày 18/10/2015: “Bộ Ngoại giao Cuba cho biết không hề có quân nhân nước này ở Syria theo như  Reuters đưa tin.Trong một thông cáo ngắn gọn, cơ quan ngoại giao dứt khoát phủ nhận, bác bỏ những thông tin vô trách nhiệm và vô căn cứ về sự hiện diện của quân đội Cuba tại Cộng hòa Ả Rập Syria. “

Cuối cùng tin này là “tin vịt cồ ” bởi vì đài truyền hình Fox News đã lấy tin từ một nhóm người Cuba ở Miami, rồi phóng lên mà không hề kiểm chứng. Theo Huffington Post ngày 26/10/2015, chính phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Josh Earnest nói rằng, “Chúng tôi không thấy bằng cớ nào chứng tỏ sự kiện đó là có thật.”  (We've seen no evidence to indicate that those reports are true.) Rồi bài báo viết rằng, “Tin xấu/lời gian dối thì lan nhanh tới nửa vòng trái đất, còn tin thật/điều tốt thì nằm xếp xó.” (A lie can travel halfway around the world while the truth is putting on its shoes.)

-AFP (Beirut) ngày 18/10/2015: “Theo tổ chức Quan Sát Nhân Quyền có trụ sở ở Anh Quốc, vào đêm Thứ Bảy rạng sáng Chủ Nhật, một máy bay chưa rõ của quốc gia nào đã oanh kích vào một đoàn xe 16 chiếc, giết hại ít nhất 40 chiến binh Nhà Nước Hồi Giáo IS.”

Qua cách tuyên bố và ứng xử, chúng ta thấy Nga cương quyết theo đuổi mục tiêu của mình nhưng không quá khích, cường điệu và ngổ ngáo như Trung Quốc. Những lời tuyên bố của Tổng Thống Putin và Ngoại Trưởng Lavrov không chọc giận và né tránh chỉ trích đích danh Mỹ. Nga hiểu sức mạnh của Mỹ và theo tôi Nga không muốn đương đầu với Mỹ nhưng chỉ muốn Mỹ tôn trọng quyền lợi sinh tử hay quyền lợi cốt lõi của mình. Nga nể Mỹ nhưng chắc chắn Nga không sợ Mỹ. Mới đây, theo Reuters, trong buổi thuyết trình của Học Viện Bang Giao Quốc Tế tại Moscow, cựu Tổng Thống Pháp Sarkozy nói rằng, “Tôi không bao giờ là một trong số những người lo sợ sự trở lại của Nga trên trường quốc tế, bởi vì tôi đã luôn tin rằng số phận của Nga  là trở thành một cường quốc vĩ đại của thế giới, chứ không chỉ là một cường quốc khu vực. Cô lập Nga là vô nghĩa, cần phải nói chuyện với họ.

-MintzPressNews ngày 19/10/2015: “Theo một giới chức ngoại giao Li Băng, lực lượng Nga đã gửi cảnh cáo sau khi phát hiện máy bay Do Thái tới gần không phận do Nga kiểm soát gần biên giới Syria- Li Băng cách đây hai tuần lễ. Bộ quốc phòng Nga cho biết họ đã thiết lập đường dây thông báo khẩn cấp với Do Thái để tránh máy bay hai bên đụng độ nhau trên không phận Syria.”

-Sputnik News ngày 19/10/2015: “Các máy bay cường kích của nhóm không quân Nga đã tiêu diệt một trại huấn luyện lớn của tổ chức khủng bố “Nhà nước Hồi giáo” (IS) ở tỉnh Latakia, Syria, đại diện chính thức của Bộ Quốc Phòng Nga, Thiếu Tướng Igor Konashenkov tuyên bố hôm Thứ Hai.”

-Reuters ngày 20/10/2015: “ Theo lời phát ngôn viên của nhóm nổi dậy “Syria Tự Do” do nước ngoài hỗ trợ, những cuộc không kích của Nga tại Tỉnh Latakia đã tiêu diệt Basil Zamo - thủ lãnh quân ly khai và bốn chiến binh khác. Basil Zamo trước đây là đại úy trong quân đội Syria.”

-Reuters ngày 20/10/2015: “Theo nguồn tin của phe ủng hộ chính phủ, tối thiểu ba binh sĩ Nga đã chết và một vài binh sĩ chiến đấu bên cạnh quân chính phủ Syria đã bị thương do một cuộc pháo kích vào Tỉnh Latakia nằm ở vùng duyên hải. Nếu được xác nhận thì đây là số thương vong đầu tiên của Nga tại Syria.”

-AP ngày 20/10/2015: “Nga và Hoa Kỳ đã ký thỏa thuận để giảm thiểu nguy cơ đụng chạm và những hiểm nguy khác khi hai bên tiến hành những cuộc không kích tại Syria. Theo yêu cầu của Nga thỏa thuận này được giữ kín nhưng đại khái nó bao gồm những quy luật an toàn, tần số nào hai bên cần liên lạc với nhau, thiết lập đường dây thông báo khẩn cấp trên bộ và thành lập nhóm  làm việc chung bàn về những vấn đề xa hơn.”

- AFP (Washington) ngày 20/10/2015: “Hoa Kỳ đã triển khai 12 máy bay tấn công mặt đất A-10 tại căn cứ Incirlik nam Thổ Nhĩ Kỳ. Máy bay Warthogs nổi tiếng vì khả năng tiêu diệt chiến xa và đã được lên lịch trình xuất kích để hỗ trợ liên minh do Hoa Kỳ dẫn đầu chống lại ISIS/ISIL tại Iraq và Syria.” Trong khi đó Bộ Quốc Phòng Nga cho biết các máy bay của họ đã oanh kích 60 mục tiêu tại Syria trong 24 giờ qua, bao gồm một xưởng chế tạo đạn dược nằm ở đông Tỉnh Deir Ezzor.” Cùng ngày, hãng thông tấn này cho biết thủ tướng đắc cử Justin Trudeau thuộc Đảng Cấp Tiến của Gia Nã Đại đã gọi điện thoại cho Ô. Obama thông báo sẽ rút sáu máy bay chiến đấu hiện đang oanh kích lực lượng IS tại Iraq và Syria, nhưng không nêu rõ thời biểu.” Theo tướng Christopher C. Bogdan của Mỹ, giá mua một chiếc F-35 sẽ gia tăng thêm 1 triệu đô-la cho bất cứ quốc già nào rút chân ra khỏi nhóm không kích Syria do Mỹ cầm đầu.

Theo GS. Robert Bothwell tại Đại Học Toronto, “Gia Nã Đại sẽ quay trở lại với chủ nghĩa đa phương và hỗ trợ mạnh mẽ cho tổ chức Liên Hiệp Quốc”, tức giao hảo với tất cả các quốc gia trên thế giới thay vì chỉ là “cái bóng” của Hoa Kỳ và phục vụ NATO trên chính trường quốc tế như Ô. Trudeau Con nói, “Gia Nã Đại đã đánh mất lòng bao dung và tiếng nói xây dựng trên thế giới trong mười năm qua” (Canada has lost its compassionate and constructive voice in the world over the past 10 years.)

- Reuters (Mạc Tư Khoa) ngày 21/10/2015: “Tổng Thống Bashar al-Assad đã bay qua Mạc Tư Khoa vào chiều 21/10/2015 để đích thân cám ơn Tổng Thống Putin đã hỗ trợ quân sự - một cuộc viếng thăm ghi dấu Nga đang trở thành một nhân tố quan trọng tại Trung Đông.” Cùng ngày hãng thông tấn này cho biết trong vài tuần qua hơn 100 tàu vận chuyển hàng hóa đã tới Syria – sự vận chuyển lớn nhất trong hơn một năm khi Nga gia tăng hỗ trợ cho đồng minh là Tổng Thống Bashar al-Assad. Trong khi đó Hoa Kỳ mạnh mẽ lên án việc Nga tiếp đón Tổng Thống Syria.

-AFP (Mạc Tư Khoa) ngày 21/10/2015: “Trong thời gian Ô. Assad thăm viếng Mạc Tư Khoa, giới chức quân sự Nga cho biết trong 24 giờ qua, Nga đã, tấn công 83 mục tiêu tại Syria.” Cũng theo AFP, “Không Quân Hòa Kỳ đã mất liên lạc với hai máy bay không người lái Predator trong hai biến cố khác nhau tại Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq.” Mỗi chiếc Predator Drone trị giá khoảng 40 triệu đô-la. Máy bay không người lái trang bị hỏa tiễn này gieo nỗi kinh hoàng cho các nhóm khủng bố ở bất cứ nơi đâu, bất kể ngày đêm.

-Sputnik News ngày 21/10/2015: “Kể từ ngày 30 Tháng Chín, theo yêu cầu của Tổng Thống Bashar al-Assad, Nga bắt đầu cuộc không kích vào các cứ điểm của Nhà Nước Hồi Giáo ở Syria. Trong thời gian này, lực lượng Không Quân Vũ Trụ Nga đã tiến hành khoảng 750 cuộc không kích.”

-CBS News ngày 21/10/2015: “Tướng TQLC Joseph Dunford - Tham Mưu Trưởng Liên Quân Hoa Kỳ nói với các nhà lãnh đạo Iraq rằng Iraq phải hứa không được yêu cầu các cuộc không kích từ Nga hay hậu thuẫn cho cuộc chiến chống lực lượng ISIS.” (Marine Gen. Joseph Dunford, chairman of the Joint Chiefs of Staff, said Tuesday that the Iraqis had promised they would not request any Russian airstrikes or support for the fight against ISIS.” Đây là lời cảnh cáo bởi vì nếu Iraq nhờ Nga không kích tức là đuổi Mỹ. Dù Mỹ đã rút hết quân và Ô. Obama đã tuyên bố “The Iraq war is over” nhưng Mỹ vẫn muốn kiểm soát vùng Trung Đông. 

-AP ngày 22/10/2015: “Qua đêm, Bộ Quốc Phòng Nga đã dùng máy bay đưa một vài ký giả các hãng thông tấn quốc tế từ Moscow tới Căn Cứ Không Quân Heimeimeem để lần đầu tiên được quan sát việc phòng vệ căn cứ cũng như việc tiến hành các đợt không kích tại đây.”

-AFP ngày 22/10/2015: “Trong buổi nói chuyện với 900 nhà khoa học chính trị của cộng đồng thế giới tại Valdai Club ở Sochi , Ô. Putin nói rằng khó lòng đánh bạc bằng cách đặt tiền ở cả hai bên (double game): trong khi tuyên bố chống khủng bố nhưng cùng lúc lại sử dụng một vài nhóm khủng bố như những quân cờ để mưu đồ lợi ích riêng ở Trung Đông.” (It's always difficult to play a double game: declaring a fight against terrorists while simultaneously trying to use some of them to arrange the pieces on the Middle East chess board in one's own interests," Putin said at a meeting of political scientists known as the Valdai Club.)

-Reuters ngày 23/10/2015: Cuộc họp tay tư giữa Hoa Kỳ, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia tại Vienna diễn ra chỉ để thăm dò một giải pháp cho vấn đề Syria vì lập trường hai bên như nước với lửa. Mỹ-Thổ-Saudi muốn Ô. Assad phải ra đi. Trong khi Nga kiên quyết cho rằng số phận của Syria phải do dân Syria quyết định và Ô. Assad phải là trọng tâm để giải quyết cuộc khủng hoảng Syria. Ba Tư không được mời tham dự cuộc họp này. Nhưng ngày 27/10/2015, các giới chức Hoa Kỳ cho biết sẽ mời phái đoàn Ba Tư trong kỳ họp tới mà các nhà quan sát quốc tế nói rằng đó là sự thay đổi chiến lược của Hoa Kỳ và đồng minh nhằm giải quyết cuộc chiến Syria và cũng là lần đầu tiên hai đối thủ Ba Tư và Saudi ngổi chung bàn hội nghị.

-Theo Sputnix News ngày 23/10/2015, Ngoại Trưởng Nga Lavrov nói rằng, “Đồng thời với quá trình chính trị, chúng tôi tin tưởng vào sự cần thiết phải tăng cường nỗ lực trong cuộc chiến chống lại ISIL và các tổ chức khủng bố khác.” Như vậy theo Nga, dù giải pháp chính trị có xảy ra, thì các cuộc không kích tiêu diệt phe ISIS/ISIL vẫn cứ tiếp diễn, bởi vì Syria không thể có hòa bình khi lực lượng khủng bố hay ISIL tiến vào Thủ Đô Damascus. Phức tạp thêm tình hình, Reuters ngày 24/10/2015 cho biết thêm Tổng Thống Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ tố cáo lực lượng người Kurd mưu toan chiếm giữ vùng bắc Syria và Thổ sẽ không thể chấp nhận điều này. Ô. Erdogan cũng công kích việc Nga đã tiếp đón Tổng Thống Assad của Syria.

-AFP (Mạc Tư Khoa) ngày 24/10/2015: “Nga tuyên bố sẵn sàng yểm trợ không quân cho phe nổi loạn ôn hòa do Tây Phương huấn luyện, trả lương và trang bị vũ khí  đang chống lại ISIS và Tổng Thống Assad trong lúc Mạc Tư Khoa thúc đầy cuộc tấn công ngoại giao để giải quyết cuộc khủng hoảng.” Phe nổi dậy đã bác bỏ đề nghị này và yêu cầu Nga ngưng không kích vào họ.

-Reuters ngày 24/10/2015: “Ngoại Trưởng Nga Lavrov nói rằng Điện Kreimlin mong muốn Syria chuẩn bị cho cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống trong lúc Moscow gia tăng nỗ lực để chuyển hóa ảnh hưởng mạnh mẽ của mình lên Damascus để giàn xếp chính trị.” Cũng theo Reuters cùng ngày, Tổng Thống Assad nói rằng ông sẵn sàng tham dự cuộc bầu cử tổng thống nếu người dân Syira ủng hộ ý định này.” Ô. Assad đã phát biểu như vậy khi gặp gỡ các nhà lập pháp Nga hiện đang thăm viếng Syria.

-AFP (Mạc Tư Khoa) ngày 26/10/2015: “Các chiến đấu cơ của Nga tiến hành 94 cuộc không kích tại Syria, con số cao nhất trong một ngày kể từ khi Điệm Kremlin bắt đầu các cuộc ném bom kéo dài đã một tháng. Các cuộc không kích nhắm vào các mục tiêu ở Hama, Idlib, Latakia, ngoại ô Damascus, Aleppo và Deir Ezzor.” Theo Sputnix News, “Tập Đoàn Vũ Khí Tên Lửa Chiến Lược của Nga đã phải làm việc ba ca (ba buổi) do nhu cầu gia tăng cung cấp vũ khí cho hoạt động tại Syria.”

-Business Insider ngày 26/10/2015: “Theo tờ Wall Street Journal Nga xác nhận đã gửi lực lượng đặc nhiệm Delta Force tới Syria cách đây vài tuần với sứ mạng giúp đỡ quân chính phủ Syria của Ô. Assad.”

-Sputnik News ngày 26/10/2015: “Phi cơ Nga đã tiến hành không kích vào một kho chứa đạn dược lớn của nhóm khủng bố "Dzhebhat en Nusra", nằm trong hai nhà chứa máy bay bằng kim loại ở ngoại vi khu dân cư Đông Guta (Tỉnh Damascus)", thiếu tướng Konashenkov cho biết.”

-Bloomberg News ngày 27/10/2015: “Theo một giới chức quân sự của Tehran, Ba Tư đã mở rộng việc trợ giúp quân sự cho Syria bao gồm việc huấn luyện, trợ giúp tuyển mộ và giúp chấn chỉnh lại quân đội theo yêu cầu của Tổng Thống Asssad.” Tin mới nhất cho biết Nga chuẩn bị giao hệ thống hỏa tiễn phòng không

S-300 tối tân nhất cho Ba Tư sau khi lệnh cấm vận của Tây Phương được dỡ bỏ.

-AP ngày 30/12/2015: “Bộ Quốc Phòng Nga cho biết Nga đã tiến hành một loạt những cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo và tên lửa hành trình phóng đi từ trên biển, trên không và đất liền - từ những vị  trí khắp đất nước Syria- một đợt biểu dương sức mạnh lớn nhất của một quốc gia mới trỗi dậy về quân sự.” Điều này cho thấy khi hòa đàm mở ra ở Vienna, chiến trường sẽ trở nên ác liệt ơn không ngoài mục đích tranh thắng trên bàn hội nghị.

- Reuters ngày 30/10/2015: Từ Veinna, phóng viên Reuters cho hay, Ngoại Trưởng Sergei Lavrov nói rằng, “Cuộc họp đa phương vào ngày 30/10/2015 để giải quyết cuộc khủng hoảng Syria đã không đạt được thỏa thuận về số phận của Tổng Thống Bashar al-Assad.”

Cuộc khủng hoảng Syria không đơn giản như người ta tưởng. Nếu không nhìn rõ vấn đề thì không sao giải quyết được mà tình hình mỗi lúc mỗi trở nên trầm trọng hơn. Vào ngày 20/10/2015, viết trên tờ Wall Street Journal, Henry Kissinger nhận định, “Sự can thiệp của Nga có thể giúp tái lập trật tự tại Trung Đông mà trước đây hoàn toàn bị khống chế bởi Hoa Kỳ và…sự tiêu diệt lực lượng ISIS khẩn cấp hơn là lật đổ Bashar Assad. (The destruction of ISIS is more urgent than the overthrow of Bashar Assad.) Trong khi đó The Washington Free Beacon cho biết, “Cựu Tổng Thống Jimmy Carter đã cung cấp bản đồ vị trí của IS cho Tòa Đại Sứ Nga ở Hoa Thịnh Đốn - một hành động đối nghịch với bộ tham mưu của Ô. Obama là không hợp tác với Nga trong cuộc chiến Syria.”

Ông “cáo già ngoại giao” Kissinger này nói đúng. Nếu Ô. Obama và bộ tham mưu của ông nhận biết ISIS nguy hiểm hơn là sự tồn tại của một nhà nước độc tài Syria thì Mỹ sẽ hợp tác với Nga để thanh toán lực lượng ISIS trước rồi “tiến hành dân chủ” trong hòa bình cho Syira …thì tình hình sẽ sáng sủa hơn.

Nhưng nếu Mỹ và đồng minh cương quyết hỗ trợ cho phe nổi dậy và ngấm ngầm trợ cho al-Queada để lật đổ Ô. Assad thì cuộc chiến sẽ kéo dài và ISIS sẽ vẫn tồn tại do mâu thuẫn Nga-Mỹ.

Đứng trên mặt thực tế mà nói, sự can thiệp quân sự của Nga tại Syria đã tạo thiện cảm nơi Iraq và Jordan. Theo cảnh cáo của Mỹ, Iraq không chính thức yêu cầu Nga không kích lực lượng ISIS/ISIL nhưng cho phép Nga không kích nhóm này trên lãnh thổ Iraq. Còn Quốc Vương Abdullah của Jordan trong cuộc gặp gỡ Tổng Thống Putin vào 20/10/2015 đã nói rằng Nga có vai trò trọng yếu trong việc đưa các bên ngồi lại với nhau để tìm giải pháp cho cuộc chiến khiến 250,000 người chết. (King Abdullah of Jordan told Russian President Vladimir Putin on Tuesday Moscow had a vital role to play bringing together rival sides in Syria to seek a solution to a war that has killed a quarter of a million people.). Chính Quốc Vương Addullah nhận thấy một sự đổ vỡ của Syria lập tức gây thảm họa cho Jordan, Li-băng và sau đó cho Do Thái.

Hiện nay Nga đang tiến hành chiến dịch ngoại giao và chính trị, vừa đề nghị hợp tác với Mỹ, vừa đề nghị giúp không-yểm cho lực lượng Syria Tự Do hay Nhóm Nổi Loạn Ôn Hòa, đồng thời đề nghị Syria tiến hành cuộc bầu cử tự do đề bầu quốc hội và tổng thống. Nếu cuộc bầu cử diễn ra trong lúc này sẽ bị Tây Phương lên án là gian lận và độc diễn. Nhưng chắc chắn Ô. Assad sẽ đắc cử vì người dân Syria đã chán ngấy chiến tranh. Trên thế giới này biết bao cuộc bầu cử gian lận hay độc diễn nhưng người trúng cử vẫn cứ làm tổng thống khơi khơi năm, mười năm mà chẳng ảnh hưởng tới nền hòa bình thế giới, kẻ yêu thì công nhận, kẻ ghét thì tẩy chay. Đời là vậy. Dù Ô. Assad có độc tài nhưng người dân vẫn có quyền làm ăn buốn bán và sống yên ổn còn hơn là bị chặt đầu và đất nước chia năm xẻ bảy như Lybia. Vào ngày 27/10/2015,  phóng viên AFP tại Damascus ghi nhận, một số dân trong vùng do chính phủ còn kiểm soát đã tính chuyện di chuyển đi nơi khác nhưng nay hy vọng và quyết định ở lại xem tình hình diễn biến như thế nào. “Nhiều người nghĩ rằng Nga đã giúp (quân chính phủ) lấy lại được đà, tại các quán và phê, quảng trường và công viên ở Damascus, đàn ông, thanh niên và người lớn bàn tán về cuộc chiến và về những máy bay mới nhất của Nga.” (Many feel Moscow has now shifted the momentum, and in the cafes, squares, and parks of Damascus, men, young and old, discuss the war and details of the newest Russian warplanes.) Cách đây không lâu, một vị tổng giám mục Thiên Chúa Giáo ở Syria và một số Bà Sơ cũng đã lên tiếng bênh vực chính phủ Syria dù độc tài nhưng bảo vệ họ là sắc dân thiểu số và lên án Tây Phương bóp méo tin tức về Syria.

Qua cách tuyên bố và ứng xử, chúng ta thấy Nga cương quyết theo đuổi mục tiêu của mình nhưng không quá khích, cường điệu và ngổ ngáo như Trung Quốc. Những lời tuyên bố của Tổng Thống Putin và Ngoại Trưởng Lavrov không chọc giận và né tránh chỉ trích đích danh Mỹ. Nga hiểu sức mạnh của Mỹ và theo tôi Nga không muốn đương đầu với Mỹ nhưng chỉ muốn Mỹ tôn trọng quyền lợi sinh tử hay quyền lợi cốt lõi của mình. Nga nể Mỹ nhưng chắc chắn Nga không sợ Mỹ. Mới đây, theo Reuters, trong buổi thuyết trình của Học Viện Bang Giao Quốc Tế tại Moscow, cựu Tổng Thống Pháp Sarkozy nói rằng, “Tôi không bao giờ là một trong số những người lo sợ sự trở lại của Nga trên trường quốc tế, bởi vì tôi đã luôn tin rằng số phận của Nga  là trở thành một cường quốc vĩ đại của thế giới, chứ không chỉ là một cường quốc khu vực. Cô lập Nga là vô nghĩa, cần phải nói chuyện với họ.“

Cuộc can thiệp quân sự vào Syria, qua cách triển khai lực lượng, phối hợp đồng minh, vũ khí tối tân, tiếp vận cũng như cơ sở tiện nghi cho binh sĩ …mời ký giả thế giới viếng thăm…thế giới đã phải công nhận Nga là siêu cường quân sự toàn cầu. AFP ngày 20/10/2015 đưa tin,  “Tổng Thống Putin nói rằng cuộc can dự quân sự vào Syria cho thấy Nga có thể đối phó đúng mức và hữu hiệu với tất cả các mối đe dọa từ khủng bố hay bất cứ ai- trong lúc Nga phô diễn sức mạnh quân sự trên chính trường quốc tế.”

Theo tôi, tình hình Syria sẽ phức tạp thêm trong những ngày sắp tới và có thể dẫn tới nguy hiểm hơn do Ô. Obama và bộ tham mưu ra lệnh gửi 50 lính biệt kích tới giúp phe nổi dậy đang chống lại chính quyền Syria. Cái phức tạp và nguy hiểm ở chỗ Mỹ tăng cường hỗ trợ cho lực lượng nổi dậy, trong khi Nga không kích lực lượng nổi dậy và ISIS/ISIL để hỗ trợ cho chính quyền Damascus, tức Nga-Mỹ trực tiếp đụng nhau. Tin mới nhất cho biết thứ trưởng ngoại giao Nga tuyên bố việc triển khai bộ binh của Mỹ vào Syria mà không có sự đồng ý của chính phủ Syria là điều không thể chấp nhận được. Ngoài ra các yếu tố Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ và Kurd cũng có thể tạo nhiều biến động không thể lường trước.

Đào Văn Bình

(California ngày 31/10/2015)

(*) Theo Wikipedia, vào Tháng 11 năm 2011, Tòa Án Tội Ác Chiến Tranh tại Mã Lai (Kuala Lumpur War Crimes Tribunal) đã xử khiếm diện, kết án cựu Tổng Thống George W. Bush và cựu Thủ Tướng Anh Tony Blair với tội phạm chống lại nền hòa bình thế giới vì cuộc xâm lăng trái phép Iraq. (In November 2011 the tribunal purportedly exercised universal jurisdiction to try in absentia former US President George W. Bush and former British Prime Minister Tony Blair, convicting both for crimes against peace because of what the tribunal concluded was the unlawful invasion of Iraq)

Khai Dân Trí

Đào Văn Bình