2016/01/31

Nhật Ký Biển Đông: Mỹ Sẽ Dàn Xếp Với Ô. Assad?

Nhật Ký Biển Đông: Mỹ Sẽ Dàn Xếp Với Ô. Assad?

Nhật Ký Biển Đông hai tuần cuối Tháng Giêng ghi nhận những chuyển biến quan trọng như sau:

Tình hình thế giới:
- AFP ngày 17/1/2016: “Tổng Thống Milos Zeman của Cộng Hòa Czech được biết như là người có những bình luận dữ dội chống lại di dân, nói rằng hầu như cộng đồng Hồi Giáo không thể nào hội nhập vào xã hội Âu Châu.” Còn Thủ Tướng Anh Cameron nói rằng “Phụ nữ Hồi Giáo phải học tiếng Anh ở một mức nào đó nếu không sẽ bị trục xuất khỏi Anh.” Lời tuyên bố này được đưa ra khi chính phủ chi một ngân khoản 26 triệu euro cho chương trình dạy Anh Ngữ cho các cộng đồng Hồi Giáo sống cô lập và hy vọng họ sẽ hội nhập vào xã hội. Cũng theo thống kê, trong số 190,000 phụ nữ Hồi Giáo sống ở Anh, 22% chỉ biết chút ít hoặc không biết một tí tiếng Anh nào cả. (Có lẽ chỉ yes, yes, no, no) Lý do Ô. Cameron nêu ra là những người không biết tiếng Anh dễ bị khuyến dụ bởi những trang tin điện tử của quân khủng bố.

Thực tế lịch sử chứng minh, cùng chủng tộc cùng ngôn ngữ, dù trong cùng một quốc gia, nhưng khác tôn giáo cũng khó lòng hòa đồng với nhau. Nhưng vì là thiểu số cho nên sự xung đột không đáng kể hoặc không thấy rõ. Nhưng nếu là đa số, sẽ là nội chiến, rồi sẽ phải phân chia lãnh thổ theo biên giới tôn giáo. Cho nên tôn giáo là một nhân tố gây chia rẽ lớn nhất giữa con người và con người. Kosovo, Đông Timor, Nam Sudan cùng một quốc gia nhưng tách ra vì khác biệt tôn giáo. Giả sử nước Mỹ có khoảng 40% là Hồi Giáo thì chắc chắn lịch sử nước Mỹ sẽ thay đổi, hiến pháp sẽ thay đổi để chia quyền cho người Hồi Giáo. Chẳng hạn, nếu tổng thống là Thiên Chúa Giáo/Tin Lành thì thủ tướng phải là Hồi Giáo và ngược lại giống như hiến pháp của Li-băng. Đó là sự thực hiển nhiên.

- AP ngày 17/1/2016: “Thành Phố Ramadi trước đây với 500,000 cư dân, nay trở thành đống hoang tàn đổ nát sau khi quân chính phủ tái chiếm thành phố này.” Theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc, kể từ cuộc chiến chống ISIS tới  ngày 31/10/2015 tối thiểu 18,802 thường dân Iraq chết và 36,245 bị thương. Vậy ai thích chiến tranh hãy nhìn vào tấm gương Iraq và Syria. Xin đừng nằm trong nệm ấm, chăn êm để hô hào chiến tranh. Hãy cho con em mình ra chiến trường trước khi kêu gào chiến tranh.

- AFP ngày 18/1/2016: “Thủ Tướng Nhật Bản Shizo Abe hiện đang chủ tọa Khối G-7 nói rằng ông mong muốn Tổng Thống Nga Putin quay trở lại nhóm để giúp giải quyết những khủng hoảng kéo dài lê thê ở Trung Đông. Chúng ta cần sự can dự có tính xây dựng của Nga. Chúng ta tin rằng một cuộc đối thoại thích hợp với Tổng Thống Nga là quan trọng.”  Đây là những lời mở đầu thân thiện của Ô. Abe trước cuộc gặp gỡ với Ô. Putin sắp tới đây. Theo CNN ngày 22/1/2016,  “Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ John Kerry nói rằng cuộc cấm vận gây thiệt hại cho Nga có thể được gỡ bỏ trong vài tháng tới do sự hợp tác của Nga.” Còn Bộ trưởng Kinh Tế Pháp Emmanuel Macron cho biết, nước này hy vọng các lệnh trừng phạt quốc tế nhằm vào Nga sau cuộc khủng hoảng Ukraine sẽ được dỡ bỏ trong mùa hè 2016. Còn theo AFP ngày 28/1/2016, “Chủ Tịch NATO, Ô. Jens Stoltenberg xác nhận liên minh này đang thảo luận việc nối lại đàm phán với Nga sau khi đứt đoạn vào năm 2014 vì cuộc khủng hoảng Ukraina. Cuối cùng thì các đại cường cũng phải hòa hoãn với nhau để cùng sống. Thực tế là Nga không thể tiêu diệt Âu Châu và Âu Châu cũng không thể đánh xập Nga.
Trong chuyến viếng thăm Ba Tư, Chủ Tịch Tập Cận Bình đã gặp gỡ Giáo Chủ Ali Khamenei và Tổng Thống Rouhani, “Hai bên tán thành nguyên tắc không can thiệp vào những vấn đề quốc tế, chống lại bá quyền, chống khủng bố và giải quyết sự khác biệt giữa những quốc gia qua đối thoại.” Theo Reuters, Giáo Chủ Ali Khamenei nói rằng Ba Tư không bao giờ tin tưởng Tây Phương và sẽ gia tăng thương mại song phương với Trung Quốc lên tới 600 tỉ đô-la tức gấp 10 lần trong thập niên tới. Còn Ô. Tập Cận Bình nói rằng Trung Quốc muốn tăng cường ngoại giao với các “quốc gia độc lập” và Hoa Kỳ không thành thật trong việc chống khủng bố ở khu vực. Theo một số nhà bình luận, việc viếng thăm Trung Đông của Ô. Tập Cận Bình khiến vị thế của Ba Tư gia tăng và một số quốc gia Trung Đông có thể ngả theo Ba Tư thay vì Ả Rập Sê-út.

- Bloomberg News ngày 18/1/2016: Ba Tư tiếp tục theo đuổi việc phát triển hỏa tiễn đạn đạo sau khi 11 công ty và giới chức có liên quan đến chương trình bị cấm vận. Ba Tư nói rằng hành động của Mỷ đã tiêu hủy các nguyên tắc pháp lý và đạo đức.

- AFP ngày 19/1/2016: “Ả Rập Sê-út cáo buộc Ba Tư trong bốn thập niên đã xúi giục lật đổ, tạo bất ổn và hỗn loạn trong khi cộng đồng quốc tế cố gắng làm dịu căng thẳng giữa các đối thủ trong khu vực.”

- Tân Hoa Xã ngày 19/1/2016: “Chủ Tịch Tập Cận Bình tới Ả Rập Sê-út, trạm đầu đầu tiên của chuyến viếng thăm ba quốc gia vùng Trung Đông khi quốc gia có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tìm kiếm liên hệ kinh tế và chính trị với các quốc gia trong vùng. Ông Tập Cận Bình cũng viếng thăm Ai Cập và Ba Tư kéo dài từ 19/1/2016 tới 23/1/2016. Phó Thái Tử kiêm Bộ Trưởng Ngoại Giao Mohammed bin Salman đã đón Ô. Tập Cận Bình tại phi trường.” Theo AFP ngày 20/1/2016, Trung Quốc và Ả Rập Sê-út đã ký 14 thỏa hiệp thương mại.

Theo Reuters, trong chuyến viếng thăm Ai Cập, Trung Quốc đã ký thỏa hiệp nhiều tỉ đô-la về đầu tư và trợ giúp. Chủ Tịch Tập Cận Bình bày tỏ sự hỗ trợ Ai Cập để duy trì ổn định kể cả việc mạnh tay đàn áp đối lập.

Trong chuyến viếng thăm Ba Tư, Chủ Tịch Tập Cận Bình đã gặp gỡ Giáo Chủ Ali Khamenei và Tổng Thống Rouhani, “Hai bên tán thành nguyên tắc không can thiệp vào những vấn đề quốc tế, chống lại bá quyền, chống khủng bố và giải quyết sự khác biệt giữa những quốc gia qua đối thoại.” Theo Reuters, Giáo Chủ Ali Khamenei nói rằng Ba Tư không bao giờ tin tưởng Tây Phương và sẽ gia tăng thương mại song phương với Trung Quốc lên tới 600 tỉ đô-la tức gấp 10 lần trong thập niên tới. Còn Ô. Tập Cận Bình nói rằng Trung Quốc muốn tăng cường ngoại giao với các “quốc gia độc lập” và Hoa Kỳ không thành thật trong việc chống khủng bố ở khu vực. Theo một số nhà bình luận, việc viếng thăm Trung Đông của Ô. Tập Cận Bình khiến vị thế của Ba Tư gia tăng và một số quốc gia Trung Đông có thể ngả theo Ba Tư thay vì Ả Rập Sê-út.

- AP (Budapest) ngày 21/1/2016: “Thủ Tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban sẽ viếng thăm Nga theo lời mời của Tổng Thống Putin. Hai ông đã gặp nhau mỗi năm kể từ 2011. Tổng Thống Putin đã ghé thăm Budapest vào Tháng Hai năm ngoái, một năm sau khi Nga cho Hung vay 10 tỉ euro để phát triển hệ thống điện hạt nhân.”

- UPI ngày 21/1/2016: “Hoa Kỳ triển khai tám chiến đấu cơ F-22 Raptor tới Phi Trường Yokota nằm ở phía tây Tokyo nhưng các giới chức lại nói rằng việc triển khai này đã nằm trong lịch trình trước đó. Sự có mặt của chiến đấu cơ tối tân nhất diễn ra giữa lúc Bắc Hàn thử bom nguyên tử lần thứ tư và sau cuộc bầu cử tổng thống ở Đài Loan.”

- AP ngày 23/1/2016: “Hun Many 33 tuổi-con trai của Thủ Tướng Hun Sen- đồng thời cũng là nghị sĩ quốc hội- trong cuộc phỏng vấn với AP ngày 21/1/2016 nói rằng, ông muốn trở thành lãnh đạo quốc gia Đông Nam Á một ngày nào đó. Nhưng tùy theo sự đánh giá thành quả của ông chứ không phải từ ảnh hưởng gia đình.”

- AP ngày 23/1/2016: “Hồ Poopô của Bolivia có diện tích lớn gấp đôi Thành Phố Los Angeles, nay co lại và chỉ còn 2% diện tích trước đây. Các giới chức Bolivia đã tuyên bố hồ này bốc hơi vào Tháng 12. Xương cá, xác chim chết và tàu đánh cá bỏ phế trên mặt đất khô cháy trước đây là hồ nước lớn thứ hai ở Bolivia. Sự hâm nóng khí hậu toàn cầu khiến hồ không kịp lấy lại nước sau mùa hạn hán.”

- Reuters ngày 24/1/2016: “Ủy Hội Âu Châu- cơ quan chấp hành của Liên Hiệp Âu Châu đã tiến hành một cuộc điều ra chưa từng có để xem tân chính quyền có đầu óc quốc gia (nationalist-minded) ở Warsaw (Ba Lan) có vi phạm những tiêu chuẩn về dân chủ của khối bằng cách tăng cường kiểm soát nghành tư pháp và báo chí.”
Chưa biết tương lai Nhà Nước Hồi Giáo đi về đâu nhưng sự hiện diện của nó gây kinh hoàng cho thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ, Nga và Âu Châu hiện đang trực diện với nhóm này tại Iraq và Syria và trong tương lai gần có thể ở Lybia. Ngày 28/1/2016, một xe bom phát nổ gần dinh tổng thống Yemen khiến 7 người chết, 15 người bị thương. Nhóm liên hệ với Nhà Nước Hồi Giáo xác nhận tiến hành vụ đánh bom này. Nói chung, ở Trung Đông, bất cứ nơi nào Mỹ đem quân vào đó, đều xuất hiện Nhà Nước Hồi Giáo như Iraq, Syria, Lybia và nay là Yemen.
Nói chung, tất cả các nhà cầm quyền trên thế gian này đều muốn “rộng quyền” tức làm theo ý mình. Muốn thế thì chỉ còn cách mua chuộc nghành tư pháp, lập pháp và  kiểm soát báo chí. Ông nào cũng muốn vậy. Cả Âu Châu vốn là biểu tượng của dân chủ cho loài người cũng vậy. Nhưng vấn đề là có làm được hay không mà thôi. Chẳng có lãnh đạo nào muốn kế hoạch của mình bị quốc hội hạch hỏi, bác bỏ và báo chí phanh phui, bàn tán.

- Sputinik News ngày 24/1/2016: “Bộ Ngoại Giao Iraq đã triệu tập Đại Sứ của Saudi Arabia tại Baghdad khi ông này nói rằng sự hiện diện của các chiến binh do Ba Tư hỗ trợ chống lại Nhà Nước Hồi Giáo đã làm tăng thêm căng thẳng sắc tộc tại Iraq.”

-VOA (AnhNgữ ) ngày 24/1/2016: “Ngày 24/1/2016: Tổng Thống Robert Mugabe của Zimbabwe và Tổng Thống Teodoro Obiang Nguea Mbsgo của Guinea Xích Đạo nói rằng Hội Đồng Bảo An LHQ cần cải tổ và Phi Châu phải có một ghế hội viên thường trực với quyền phủ quyết.”

Như tôi đã nói trong bài viết “Siêu Cường Đương Nhiên Bá Chủ Thế Giới?” rằng Liên Hiệp Quốc cần cải tổ và Anh hoặc Pháp phải được đưa ra khỏi hội viên thường trực của Hội Đồng Bảo An và thay thế bằng Ấn Độ cho quân bình tiếng nói của toàn thế giới chứ không chỉ nghiêng về Tây Phương.

- Business Insider ngày 25/1/2016:”Một bản báo cáo do hai nhóm phối hợp nghiên cứu: The Institute for the Study of War và The American Enterprise Institute có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn kết luận rằng Hoa Kỳ hiện đang đánh giá thấp một cách nguy hiểm các nhóm thánh chiến (jihadist) - trường kỳ có thể đe dọa an ninh cho đất nước hơn là Nhà Nước Hồi Giáo.” (A joint report between two Washington, D.C.-based think tanks concludes that the US is dangerously underestimating a jihadist group that could become even more of a threat to the long-term security of the country than ISIS.) Bản báo cáo nói rằng, “Nhóm Jabhat al-Nusra đã làm suy yếu nhóm đối lập ôn hòa và xâm nhập vào các nhóm đối lập thuộc hệ phái Sunni khác ở Syria sâu xa tới mức sẵn sàng hưởng lợi nhiều nhất từ sự hủy diệt của Nhà Nước Hồi Giáo và sự xụp đổ hay chuyển tiếp của chính quyền Assad.” (Jabhat al-Nusra has weakened the moderate opposition and penetrated other Sunni opposition groups in Syria so thoroughly that it is poised to benefit the most from the destruction of ISIS and the fall or transition of the Assad regime," the report said.)

- AFP ngày 25/1/2016: “Chỉ huy trưởng lực lượng cảnh sát Âu Châu cho biết Nhà Nước Hồi Giáo luyện tập khả năng  mới có thể mở cuộc tấn công toàn cầu nhưng tập trung trước hết vào Âu Châu.”

Chưa biết tương lai Nhà Nước Hồi Giáo đi về đâu nhưng sự hiện diện của nó gây kinh hoàng cho thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ, Nga và Âu Châu hiện đang trực diện với nhóm này tại Iraq và Syria và trong tương lai gần có thể ở Lybia. Ngày 28/1/2016,  một xe bom phát nổ gần dinh tổng thống Yemen khiến 7 người chết, 15 người bị thương. Nhóm liên hệ với Nhà Nước Hồi Giáo xác nhận tiến hành vụ đánh bom này. Nói chung, ở Trung Đông, bất cứ nơi nào Mỹ đem quân vào đó, đều xuất hiện Nhà Nước Hồi Giáo như Iraq, Syria, Lybia và nay là Yemen.

-The Observer ngày 27/1/2016: “Sáng nay tại Mạc Tư Khoa, một bức chân dung của Tổng Thống Obama dài 9 mét được kéo lên một tòa nhà đối diện với Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ, trên đó chữ ‘sát nhân’ (killer) màu đỏ máu được in dưới khuôn mặt. Đây là phản ứng trước việc Hoa Kỳ sẽ đưa Sư Đoàn Không Kỵ 101 tham chiến tại Iraq và Syria. Trong thập niên vừa qua, hầu hết các cuộc xâm lăng của Hoa Kỳ vào các quốc gia có chủ quyền đều có sự tham dự của Sư Đoàn Không Kỵ101.”

- AFP ngày 28/1/2016: “Ba Tư sẽ mua 114 chiếc Airbus, 430 triệu xe hơi với hãng Pegeot- tổng trị giá lên tới 33 tỉ  đô-la trong chuyến viếng thăm Pháp của Tổng Thống Hassan Rouhani.”  Như vậy Mỹ bỏ cấm vận  Âu Châu đắc lợi.

- AFP (Ankara) ngày 301/2016: “Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc máy bay Nga lại vi phạm không phận và cảnh cáo sẽ có hậu quả giữa lúc mối bang giao giữa hai quốc gia trở nên tệ hại sau Chiến Tranh Lạnh. Nhưng báo chí Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng Thổ đã ngưng các chuyến bay trên không phận Syria do hậu quả của việc bắn rơi máy bay Nga trước đây.” Còn Nga nói rằng tuyên bố của Thổ chỉ là chiến dịch tuyên truyền. Nga chưa hề vi phạm không phận Thổ bao giờ.

Tình hình Biển Đông:
- BBC (tiếng Anh) ngày 18/1/2016: “Các giới chức Phi Luật Tân nói rằng họ nhận được hai lần đe dọa phát ra từ loa phóng thanh của Trung Quốc khi chiếc Cessna của họ bay gần đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp ở vùng biển tranh chấp.”

- VOV ngày 19/1/2016: “Đại diện Bộ Ngoại Giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội nêu rõ quan ngại của Việt Nam về việc Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 đến vị trí thuộc khu vực chồng lấn giữa thềm lục địa miền trung Việt Nam và thềm lục địa đảo Hải Nam Trung Quốc ở Vịnh Bắc Bộ, là khu vực chưa được hai bên phân định.” Theo AFP ngày 21/1/2016, Việt Nam đã cảnh cáo Hoa Lục là không được khoan dầu tại vùng biển còn đang tranh chấp. Như thế giàn khoan Haijiang 981 gây xung đột năm 2014 lại tái xuất hiện. 

- AP ngày 25/1/2016: Gặp gỡ trong chuyến viếng thăm Lào của Ngoại Trưởng John Kerry, ngoại trưởng của quốc gia cộng sản khẳng định rằng quốc gia nhỏ bé của ông sẽ ngăn chặn thái độ khăng khăng/lì lợm của Trung Quốc tại Biển Đông. Ô. John Kerry thăm Lào và Cambodia trong chuyến công du nhằm chuẩn bị cho khối ASEAN sẽ có cuộc họp thượng đỉnh vào tháng tới tại Sunnylands, California do Ô. Obama làm minh chủ để đối phó với Trung Quốc. Chắc chắn Hoa Lục sẽ theo dõi sít sao cuộc họp thượng đỉnh này để xem “minh chủ võ lâm” Obama hiệu lệnh các “bang phái” như thế nào. Sunnylands là trang trại tư nhân nhưng được coi như “trại nghỉ mát của tổng thống ở Miền Tây(Camp David of the West)

- AP ngày 27/1/2016: “Bộ trưởng ngoại giao Úc Đại Lợi nói rằng vụ tranh tụng trước tòa án trọng tài quốc tế mà Hoa Lục tẩy chay sẽ quyết định ‘một lần là tất cả’ cho dù dựa vào các đảo nhân tạo mà tuyên bố chủ quyền.” Tôi hoàn toàn đồng ý với Bà Julie Bishop. Nếu bồi đắp các bãi đá ngầm rồi nói rằng đó là lãnh thổ của minh thì có lẽ Hoa Kỳ, Nhật Bản hoặc Âu Châu, Nga sẽ có cả ngàn hòn đảo và trở thành lãnh thổ của họ trên khắp đại dương. Hoa Lục đã vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế. Chỉ có thể gọi là “đảo” khi trên đó có con người sinh sống một cách tự nhiên…như cây cối, nước uống, hoa màu v.v.. Con người có thể sống trên Mặt Trăng nhưng không thể trong điều kiện tự nhiên. Chẳng hạn, nước uống, dưỡng khí, thực phẩm phải đưa từ Trái Đất lên.

- AP ngày 28/1/2016: “Dù có sự chí trích mạnh mẽ từ Hoa Kỳ, Tổng Thống Đài Loan Mã Anh Cửu cùng 300 viên chức đã viếng thăm Đảo Ba Bình (Itu Aba) là hòn đảo lớn nhất trong Quần Đảo Trường Sa mà Miền Nam đã để mất vào tay Tưởng Giới Thạch năm 1956. Đảo Ba Bình nằm cách xa Đài Loan 2000 km tức 1200 dặm, rộng 46 mẫu tây. Khoảng 200 lính Đài Loan, khoa học gia và nhân công chiếm đóng và đang làm việc trên hòn đảo này. Theo Sputnik News, Việt Nam phản đối Đài Loan và nói thêm, “Hành động của Đài Loan mâu thuẫn với tuyên bố gần đây của Đài Bắc về nỗ lực đóng góp cho việc duy trì hòa bình, ổn định và thúc đẩy giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông.”

Tình hình Syria
- AFP (Mạc Tư Khoa) ngày 15/1/2016: “Nga và Syria đã ký một thỏa hiệp cho phép sự hiện diện quân sự của Nga tại Syria mà thời hạn bỏ ngỏ, tức không có thời hạn, trong đó có đoạn,”Thỏa hiệp nhằm bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Liên Bang Nga và Cộng Hòa Ả Rập Syria.” Theo tôi, nếu Nga chịu đựng được chi phí và tổn thất trong cuộc chiến chống ISIS tại Syria thì việc lật đổ Ô. Assad khó có cơ may xảy ra.

- AP (Liên Hiệp Quốc) ngày 18/1/2016: “Tổng Thư Ký LHQ Ban Ki-moon thúc giục các quốc gia đang hỗ trợ phe đối kháng ở Syria gia tăng nỗ lực để đi đến thỏa hiệp về danh sách các nhóm phiến quân được mời tham dự  cuộc hòa đàm vào tuần  tới.” Sự kiện cho thấy, thống nhất về một danh sách đại diện cho các nhóm phiến quân để tham dự hòa đàm không phải dễ. Nhóm không được mời chắc chắn không tuân thủ kết quả của cuộc hòa đàm, có khi họ chạy sang phe ISIS hoặc đầu hàng quân chính phủ không biết chừng.

- Sputnik News ngày 18/1/2016: “Trong cuộc gặp gỡ tại Điện Cẩm Linh, Tổng Thống Nga Vladimir Putin và Quốc Vương Tamim Al-Thani của Qatar đã nhất trí tăng cường các nỗ lực tìm kiếm giải pháp chính trị cho cuộc xung đột Syria.”

- Sputnik News ngày 19/1/2016: Đã trích dẫn một bài  báo của Los Angeles Times trong đó có đoạn như sau, “Thắng lợi quân sự đã tăng cường vị thế của chính phủ Assad trước thềm cuộc đàm phán hòa bình về Syria, sẽ bắt đầu trong thời gian tới tại Geneva. Kết quả là Hoa Kỳ và các nước khác đã giảm yêu cầu trước đó về việc ông Assad phải từ chức ngay lập tức, đồng ý thành lập chính phủ chuyển tiếp và tiến hành bầu cử.”
Lịch sử cho thấy Mỹ không bao giờ thương lượng khi Mỹ chiến thắng hoàn toàn. Lúc đó chỉ có sự áp đặt theo ý muốn của Mỹ mà các đồng minh như Âu Châu, Úc Châu, Gia Nã Đại, Nhật Bản cũng phải răm rắp tuân theo. Khi không “ăn” được, không thắng được hoặc có thể thua thì Mỹ mới chịu thương lượng. Trong vấn đề đàm phán, Mỹ là “vua” vì họ vừa có kinh nghiệm vừa có nhiều bộ óc “think tank”. Tuy nhiên khuyết điểm của Mỹ là không kiên trì tức không thể kéo dài mãi cuộc thương thảo, không thể kéo dài mãi cuộc chiến tranh. Dân Mỹ rất “hiếu chiến” (hawkish) nhưng lại mau nản chí và đòi hỏi chiến thắng thần tốc. Cuộc  chiến kéo dài, tổn thất nhân mạng, hao tốn của cải, dân Mỹ mới đầu từ “hiếu chiến” sau trở thành “phản chiến” cấp kỳ, chẳng hạn như các cuộc chiến Iraq và Aghanistan. Ô. Obama là một trong những người kịch liệt chống đối cuộc chiến Iraq và cũng nhờ đó mà ông đắc cử tổng thống. Hơn thế nữa, Hoa Kỳ là siêu cường can dự  vào mọi vấn đề của hành tinh này. Mỹ có đồng minh hùng mạnh như NATO nhưng Mỹ cũng có quá nhiều kẻ thù. Do đó các nhà chiến lược Hoa Kỳ phải thẩm định được cái nào là ưu tiên, cái nào là xa vời.
Còn tờ Huffington Post nhận định rằng, “Cuộc can dự quân sự của Nga vào Syria cuối cùng giúp lực lượng chính phủ mở rộng lãnh thổ, khiến cuộc chiến nghiêng về phía Tổng Thống  Bashar al-Assad làm cho sự mưu tìm một cuộc thương thảo để giải quyết cuộc khủng hoảng của bộ tham mưu của Obama khó có cơ hội thành công.” (Russia’s military intervention in Syria is finally generating gains on the ground for Syrian government forces, tilting the battlefield in favor of President Bashar al-Assad to such an extent that the Obama administration’s quest for a negotiated settlement to the war suddenly looks a lot less likely to succeed.) Theo AP ngày 20/1/2016, Ô. John Kerry đã gặp Ô. Lavrov để giải quyết những khác biệt về ai đủ tư cách đại diện để tham dự cuộc hòa đàm vào tuần tới. Những bất đồng có thể khiến cuộc thương thảo có thể chưa bắt đầu được. Trái với lập trường của Hoa Thịnh Đốn, Ô. Lavrov tái khẳng định rằng các nhóm vũ trang như Jaish al-Islam và Ahrar al-Sham không thể tham dự cuộc hòa đàm vì Nga coi họ là các tổ chức khủng bố. Trong khi đó theo Reuters, Thủ Tướng Thổ Nhĩ Kỳ tố cáo Nga phá hoại tiến trình hòa bình khi đưa Nhóm Kurdish YPG vào danh sách phe đối kháng trong khi Thổ gọi nhóm này là quân khủng bố. Hiện Thổ rất lo ngại sự gia tăng ảnh hưởng của nhóm YPG nằm dọc theo biên giới Syria sẽ giúp cho quân nổi dậy người Kurd trong nước. Thổ hiện đang theo dõi việc Nga xây dựng một phi trường tại Qamishli sát biên giới với Thổ. Bộ trưởng giáo dục Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng quân Nga ở Qamishli làm việc chung với quân chính phủ và các chiến binh người Kurd của Đảng Đảng Liên Minh Dân Chủ (PYD) liên hệ với Đảng Kurdistan Workers' Party (PKK) của Thổ Nhĩ Kỳ. Thổ đe dọa tẩy chay cuộc hòa đàm nếu Kurdish YPG  được liệt kê trong danh sách nhóm đối kháng với chính phủ Syria. Theo giới chức của Liên Hiệp Quốc, Phó Tổng Thống Joe Biden đã thuyết phục Thổ vẫn cứ tham dự hòa đàm cho dù nhóm Syria gốc Thổ được mời tham dự.

- AP (Toronto) ngày 20/1/2016: “Gia Nã Đại đã rút lui khỏi những cuộc họp của bộ trưởng quốc phòng tại  Paris tuần này nhằm thảo luận về việc chống lại Nhà Nước Hồi Giáo. Hành động trên thể hiện cam kết của Thủ Tướng Trudeau rút sáu phi cơ chiến đấu ra khỏi liên minh chống IS do Hoa Kỳ cầm đầu giữa lúc Hoa Kỳ kêu gọi đồng minh gia tăng nỗ lực chống khủng bố.” Theo Bộ Trưởng Quốc Phòng Ashton Carter thì một số thành viên trong liên minh chống khủng bố do Mỹ cầm đầu “không làm gì cả “ tức chỉ góp mặt cho có lệ. Mọi việc đều do Mỹ đảm đương. (Several members of the US-led coalition attacking the Islamic State group in Iraq and Syria are doing "nothing at all" to help destroy the jihadists, US Defense Secretary Ashton Carter said Friday.)

Điều này không có gì ngạc nhiên. Việc chống khủng bố có thể kéo dài vô tận. Nếu thắng thì Mỹ hưởng hết danh dự và quyền lợi. Còn nếu rủi, chỉ cần một máy bay bị bắn rơi thì trong nước sẽ rộ lên chống đối, bất lợi cho đảng cầm quyền. Thôi thì “hụ hợ” góp mặt để chiều lòng Mỹ nhưng né tránh không làm gì hết. Đời này ai cũng khôn cả. Nga cho biết hiện nay Nhà Nước Hồi Giáo vẫn chiếm giữ 70% lãnh thổ Syria. Với con số chiến binh IS chết do các cuộc không kích của Mỹ, một số khôi hài rằng có lẽ phải mất 22 năm nữa Nhà Nước Hồi Giáo mới bị tiêu diệt.

- Reuters ngày 24/1/2016: “Ủy Ban Thương Thảo Cao Cấp (High Negotiation Committee) của những nhóm vũ trang và chính trị chống lại Tổng Thống Assad nói rằng họ sẽ không tham dự cuộc hòa đàm cho đến khi nào chính phủ ngưng những cuộc oanh tạc, gỡ bỏ phong tỏa và thả tù - những bước mà Hội Đồng Bảo An LHQ thông qua tháng rồi.” Trong khi đó, theo AP ngày 24/1/2016, một giới chức cao cấp của Tổng Thống Assad nói rằng chính quyền sẽ không nhượng bộ trong cuộc hòa đàm sắp tới khi mà quân chính phủ tiến triển trên mọi miển của đất nước. Cũng theo AP, quân chính phủ vừa chiếm thêm thị trấn Rabiaa của Tỉnh Latakia do phiến quân chiếm giữ cách đây bốn năm và tiến tới sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời tái chiếm một thị trấn  ở Tỉnh Deraa nằm về phía nam khiến cho quân chính phủ tin rằng mình có ưu thế. Tin tức mới nhất cho biết cuộc hòa đàm sẽ phải lùi lại tới 29/1/2016 với lý do để “tiến triển tốt hơn”. Ngày 27/1/2016 Reuters đưa tin Mỹ đã thúc ép các nhóm phiến quân Syria phải tham dự hòa đàm mà không được đặt bất cứ điều kiện tiên quyết nào. Và cuối cùng, hòa đàm đã diễn ra theo yêu cầu của Mỹ.

Nhận Định:

Lịch sử cho thấy Mỹ không bao giờ thương lượng khi Mỹ chiến thắng hoàn toàn. Lúc đó chỉ có sự áp đặt theo ý muốn của Mỹ mà các đồng minh như Âu Châu, Úc Châu, Gia Nã Đại, Nhật Bản cũng phải răm rắp tuân theo. Khi không “ăn” được, không thắng được hoặc có thể thua thì Mỹ mới chịu thương lượng. Trong vấn đề đàm phán, Mỹ là “vua” vì họ vừa có kinh nghiệm vừa có nhiều bộ óc “think tank”. Tuy nhiên khuyết điểm của Mỹ là không kiên trì tức không thể kéo dài mãi cuộc thương thảo, không thể kéo dài mãi cuộc chiến tranh. Dân Mỹ rất “hiếu chiến” (hawkish) nhưng lại mau nản chí và đòi hỏi chiến thắng thần tốc. Cuộc  chiến kéo dài, tổn thất nhân mạng, hao tốn của cải, dân Mỹ mới đầu từ “hiếu chiến” sau trở thành “phản chiến” cấp kỳ, chẳng hạn như các cuộc chiến Iraq và Aghanistan. Ô. Obama là một trong những người kịch liệt chống đối cuộc chiến Iraq và cũng nhờ đó mà ông đắc cử tổng thống. Hơn thế nữa, Hoa Kỳ là siêu cường can dự  vào mọi vấn đề của hành tinh này. Mỹ có đồng minh hùng mạnh như NATO nhưng Mỹ cũng có quá nhiều kẻ thù. Do đó các nhà chiến lược Hoa Kỳ phải thẩm định được cái nào là ưu tiên, cái nào là xa vời.

Hiện nay, cho dù Syria là một chính quyển độc tài kinh khiếp đi nữa thì cũng không phải là mối đe dọa an ninh cho Hoa Kỳ. Mặt trận Biển Đông mới là vấn đề sinh tử của Hoa Kỳ vì Hoa Lục mỗi ngày mỗi mạnh lên về cả ba mặt, ảnh hưởng quốc tế, quân sự, tài chính và có khả năng tranh ngôi vị siêu cường với Mỹ. Tin mới nhất cho biết Hoa Kỳ đã đưa Khu Trục Hạm Curtis Wilbur tiến vào khu vực 12 hải lý của Đảo Tri Tôn mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, một dấu hiệu gia tăng căng thẳng và báo nguy về sự an toàn của hải lộ quốc tế.

Cách đây 10 năm chúng ta chưa hề thấy Hoa Lục có hàng không mẫu hạm, căn cứ quân sự tại nước ngoài. Nay Hoa Lục, đang xây dựng căn cứ hải quân tại Djibouti, Seychelles, sáu đảo nhân tạo tại Biển Đông và vài ba năm nữa sẽ có hai HKMH. Khi bạn có căn cứ quân sự ở ngoại quốc, có HKMH tức bạn muốn trở thành cường quốc quân sự toàn cầu. Một nguyên lý, một định lý, hay “lẽ sinh tử” của người Mỹ là Mỹ phải là “võ lâm chí tôn”, không thể có một quốc gia thứ hai trở thành siêu cường quân sự toàn cầu. Mỹ không bao giờ chấp nhận vị thế “number two”. Mỹ phải là “number one”. Vậy vấn đề phải giải quyết sao đây?

Trong cuộc khủng hoảng Syria. Mới đầu Mỹ định dùng giải pháp quân sự để lật đổ và giết Tổng Thống Assad theo kiểu Libya với lý do Ô. Assad  sử dụng vũ khí hóa học. May nhờ Nga nhảy vào can thiệp, thanh tra, tịch thu và phá hủy vũ khí hóa học dưới sự giám sát của Liên Hiệp Quốc nên Ô. Assad thoát hiểm. Dù nhường một bước, không dùng bom đạn để lật đổ Ô. Assad, Mỹ quay qua huấn luyện, trả lương, cung cấp vũ khí cho phe đối lập để lật đổ Ô. Assad theo kiểu khác. Đâu ngờ, tình hình Iraq trở nên tồi tệ, phe nổi loạn thuộc hệ phái Sunnis chiến thắng như vũ bão và tràn qua Syria chiếm lĩnh gần 70% lãnh thổ và thành lập Nhà Nước Hồi Giáo với tầm ảnh hưởng lan rộng toàn cầu dù Mỹ đã tiến hành khoảng 9000 cuộc không kích với một liên minh trên dưới 20 quốc gia.

Sự can dự quân sự của Nga ngày 30/9/2015 làm tình hình trở nên phức tạp. Hiện nay tình hình Syria như một mớ bòng bong mà tướng bốn sao Petraeus- cựu tư lệnh chiến trường Iraq nói rằng nó giống như “con lật đật” (humpty dumpty) không thể nào gượng dậy được, tức đã tan nát và không thể gom về một mối được nữa. Nỗ lức thống nhất Syria chi là ảo vọng khi ngoài chính quyền hợp pháp, ngoài lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo còn có 40 nhóm nổi dậy bao gồm: phe do Mỹ trả lương, huấn luyện, cung cấp vũ khí, phe do Thổ Nhĩ Kỳ nuôi dưỡng, phe do Ả Rập Sê-út nuôi dưỡng, phe “thánh chiến”, phe al-Qaede, phe liên kết với al-Qaeda và các nhóm chiến binh người Kurd nằm dọc theo biên giới Iraq-Syria- Thổ Nhĩ Kỳ.

Từ lập trường giết Assad, tới Assad phải ra đi, tới chính phủ chuyển tiếp, nay tới hòa đàm Genève mà không nói gì tới số phận của Ô. Assad dường như Mỹ đã nhìn thấy vấn đề và từ từ thay đổi lập trường. Theo tôi, với sự hỗ trợ và hiện diện quân sự lớn lao của Nga tại Syria thì việc lật đổ Ô. Assad chỉ là ảo vọng khi quân chính phủ từ từ tái chiếm và bình định lãnh thổ.  Ngày 29/1/206, tờ Politics có bài viết “Phải chăng Hoa Kỳ đang tìm cách dàn xếp với Assad?” (Is the U.S. Looking for a ‘Settlement’ with Assad?) trong đó có đoạn, “Trong ba tuần lễ vừa qua, Ngoại Trưởng John Kerry nói tới mục tiêu của cuộc thương thảo là nhằm chấm dứt cuộc xung đột tại Syria nhưng đã sử dụng danh từ “dàn xếp” tới bốn lần. Điều này có vẻ như không quan trọng, nhưng các nhà ngoại giao và chuyên gia đã nhìn thấy sự lựa chọn danh từ và đã giải thích đây như là sự giảm nhẹ mục tiêu “chuyển tiếp” mà Ô. John Kerry vẫn thường dùng. “ (In the past three weeks, Secretary of State John Kerry has referred to the goal of negotiating an end to the Syrian conflict as a “settlement” four times. This may not seem like a big deal, but diplomats and experts alike have noticed the word choice and have interpreted it as a softening from the long-accepted word, “transition,” which Kerry also still uses.)

Theo ý kiến của tôi, Chuyển tiếp tức là một bộ phận mới điều hành đất nước - dĩ nhiên là không phải Ô. Assad, để thảo hiến pháp mới, bầu thủ tướng hay tổng thống cho một Syria mới. Tức Ô. Assad không thể nắm quyền trong thời kỳ chuyển tiếp này.  Còn dàn xếp là nói chuyện trực tiếp với Ô. Assad hay với Nga để Ô. Assad vẫn tiếp tục nắm quyền nhưng phe đối lập có một vị trí nào đó trong chính phủ dưới sự bảo đảm của Mỹ, Nga và Liên Hiệp Quốc.

Ước mong sự phỏng đoán của các nhà ngoại giao và các nhà nghiên cứu trở thành hiện thực. Và đó cũng là đại phước cho dân tộc Syria đã chịu quá nhiều đau khổ. Một sự hợp tác Nga-Mỹ để tiêu diệt Nhà Nước Hồi Giáo, ổn định và thống nhất đất nước với sự quản trị của chính quyền hiện hữu, rồi từ từ tiến hành dân chủ hóa Syria là biện pháp tốt lành hơn là đem Sư Đoàn Không Kỵ 101 vào đây. Viễn ảnh Sư Đoàn Không Kỵ 101 tiến như vũ bão, rồi các lực lượng phiến quân do Mỹ hỗ trợ, kể cá các nhóm “thánh chiến”, al-Qaeda sẽ theo sau để tiến chiếm lãnh thổ. Nếu sau khi quân Nhà Nước Hồi Giáo tan vỡ, quân Mỹ dừng lại mà không tiến vào Damascus thì đất nước Syria sẽ chia đôi với hai chính quyền thân Mỹ và thân Nga. Nếu quân Mỹ tiếp tục tiến vào Damascus thì là cuộc tử chiến với quân chính phủ Syria và liên quân Ba Tư, Li-băng và không lẽ không quân và biệt kích Nga ngồi yên? Hay Nga sẽ đổ thêm vào Syria một vài sư đoàn nữa để bảo vệ căn cứ hải quân Tartus và căn cứ không quân Latakia? Đây sẽ là thảm họa cho Nga và Mỹ. Lúc đó cuộc chiến Syria sẽ kéo dài vô tận và có nguy cơ bùng nổ thế chiến do sự đụng độ Nga-Mỹ.

Do đó, thương thảo để đạt mục đích là thượng sách. Đánh- với thương vong và tổn thất để đạt mục đích là hạ sách. Hòa đàm Genève đang tiến hành. Nhưng xin nhớ cho “hòa đàm” không quan trọng bằng “mật đàm” tức “đi đêm”. Những gì bàn cãi ở bàn hội nghị đều được sắp xếp ở bên trong . Mà bên trong ở đây là hai “Ông kẹ” Mỹ và Nga. Tin mới nhất cho biết hai ông Kerry và Lavrov sẽ gặp nhau ngày 11/2/2016 để bàn về “số phận” Syria nhưng địa điểm còn giữ kín.

Đào Văn Bình
(California ngày 31/1/2016)

Khai Dân TríĐào Văn Bình

2016/01/25

Nhận phong bì là chuyện tất nhiên

Nhận phong bì là chuyện tất nhiên

Trong bài trước tôi chưa thể tường thuật chi tiết về vụ cán bộ Hải quan TP Sài Gòn vừa bị bắt vì nhận phong bì, vì chi tiết quá dài và chưa thể phân tích hết những dư luận và thực trạng của các quan chức ngành Hải Quan VN.

Thật ra chuyện đó chẳng có gì mới, chẳng có gì phức tạp và khó hiểu. Người dân VN nào chẳng biết, cứ làm cán bộ Hải Quan hay ngành thuế vụ mà không giàu có là thằng ngốc. Trên các diễn đàn mạng 2 ngày qua, giới doanh nghiệp xuất nhập khẩu kháo nhau rằng : “Nguyễn Tường Duy xui, phải “đen” lắm mới bị tóm chứ tiêu cực trong hải quan thì có gì lạ đâu”.

Không muốn ăn, nó cũng “tự động” đút cho mà ăn, thế thì ngu gì không nhận.

Từ xưa tới nay có ông nào từ chối đâu, dù có thanh liêm đến đâu mà tiền nó tự nhiên chui vào nhà thì “phải nhận” chứ. Nhận kiểu ô-tô-ma- tích thế rồi thành thói quen, thằng nào không đưa là láo, phải “phạt nặng”. Cho nên người dân đã gọi đó là “nghề nhận phong bì”.

Đó là một “nghề” cứ như được toàn xã hội công nhận vậy. Vậy thì chuyện anh cán bộ Nguyễn Tường Duy (48 tuổi), thuộc Đội kiểm soát hải quan, Cục Hải quan TP Sài Gòn chỉ trong 3 ngày nhận tới hơn 60 cái phong bì trong đó có tới 1 tỉ đồng, chẳng làm ai ngạc nhiên. Người ta chỉ bàn tán số tiền đó nhiều hay ít thôi.

Nguyễn Tường Duy, 48 tuổi, cán bộ Đội Kiểm soát thuộc Cục Hải Quan, Sài Gòn vừa bị bắt.
Dư luận chia làm hai phe.

Phe cho là nhiều vì 1 tỉ đồng dày cộm, dù toàn giấy 500 ngàn cũng chất đầy một túi, làm sao ông ta vác được.

Phe cho là ít vì có những doanh nghiệp lớn chơi hàng lậu phải hối lộ một lần vài tỉ đồng là thường và ông cán cỡ tầm trung này tất phải có xe hơi, chở một tỉ còn rộng chán, thừa chỗ cho cả vài cô chân dài quá giang.

Kết luận chẳng ai đúng, chẳng ai sai, họ cười rộ cho đỡ buồn trong ngày giáp Tết và lo lắng cho tương lai nước nhà đi vào ngõ cụt thôi.

Chi tiết “ khôi hài” về vụ bắt giữ anh cán bộ Hải quan này
Báo Người Đưa Tin thông tin việc Cục An ninh Tiền tệ (A84) - Bộ Công an đã bắt khẩn cấp ông Nguyễn Tường Duy (SN 1968), thuộc Đội Kiểm soát Cục Hải quan TP. Sài Gòn vào ngày 29/12/2015 như sau: Khi ông Duy vừa vừa đáp chuyến bay từ Trung Quốc về trong chiều muộn khi đến sân bay Tân Sơn Nhất (TP. Sài Gòn) thì đã lọt vào tầm ngắm của lực lượng an ninh.

Ông Duy không về thẳng nhà mà qua ngay nhà mẹ của ông ở quận 1 (TP Sài Gòn) để lấy những hầu bao. Số phong bì hơn 60 cái để tại nhà này (chưa mở) được ông gom bỏ vào một túi ny-lông xách mang ra để về nhà thì bị các trinh sát của Cục A84 ập vào bắt giữ.

Số tiền này như nguồn tin xác nhận, tổng cộng gần 1 tỷ đồng được các doanh nghiệp buộc phải chung chi trong 5 ngày, tương đương khoảng thời gian ông du hí bên Trung Quốc.

Một  tờ báo khác cho biết, từ nguồn đơn tố giác kèm theo bằng chứng ghi hình quả tang, ban đầu cơ quan an ninh xác định, ông Duy đã ép buộc hơn 200 lượt người cống nạp tiền. Theo đó, thủ đoạn của ông Duy là áp đặt luật cho một container được thông quan không có dấu hiệu khả nghi là 2 triệu đồng cho một container. Và container chứa hàng hóa “có vấn đề” là 15 triệu đồng/container. Nói rõ hơn đó là những container chứa hàng lậu, hàng “đểu”.

Bộ Tài Chính biết nhưng … im lặng?
Hành vi lộng hành áp dụng luật riêng để ép doanh nghiệp có hàng hóa xuất nhập qua các cảng tại TP. Sài Gòn thuộc quyền quản lý của Cục Hải quan TP. Sài Gòn được ông Duy áp đặt trong suốt thời gian kể từ khi có nguồn đơn thư tố cáo kèm theo các clip video ghi nhận quả tang được Cục A84 tiếp nhận và thụ lý trong nhiều tháng.

Khi xác định có sai phạm quá rõ ràng của cán bộ Duy, cơ quan an ninh đã liên liên lạc với một lãnh đạo của Bộ Tài chính để đề nghị yêu cầu phía ngành hải quan phối hợp điều tra.

Cần nói rõ thêm, bên Tổng Cục Hải quan (đơn vị thuộc Bộ Tài chính quản lý) có hẳn sự hiện diện Cục Hải quan điều tra chống buôn lậu. Cục này được thành lập theo Quyết định số 1016/QĐ-BTC ngày 11/5/2010 của Bộ Tài chính và Quyết định số 2055/QĐ-BTC ngày 12/8/2010, có nhiệm vụ quyền hạn thực thi tố tụng theo quy định. Song, rất tiếc trước thông tin Cục A84 cung cấp, phía Bộ đã….không trả lời! Không hiểu vì sao.

Cả 3 anh em kéo nhau vào làm cán bộ Hải Quan
Theo hồ sơ của báo Người Đưa Tin thu thập được, những anh em trong nhà Nguyễn Tường Duy đều có điểm khởi nguồn truyền thống từ lực lượng hải quan tỉnh An Giang. Trong đó Duy là anh cả trong gia đình. Khi nhắc đến nhóm anh em của Nguyễn Tường Duy nhiều cán bộ hải quan làm việc lâu năm trong ngành của khi về hưu hay đang đương nhiệm đều lắc đầu “chúng nó ăn kinh lắm!”.

Ngoài Duy làm việc tại Đội Kiểm soát Hải thuộc Cục Hải quan TP. Sài Gòn còn có 2 người em khác đang đương nhiệm Đội Trưởng thuộc Chi Cục Hải quan Cát Lái (KV1) và Chi Cục Hải quan Quản lý hàng đầu tư. Có thể mối liên hệ “dây mơ rễ má” này đã hình thành liên minh để bày ra cuộc chơi áp đặt luật riêng, gây nhũng nhiễu cho doanh nghiệp?

Theo báo An ninh Tiền Tệ dẫn lời của một cán bộ hải quan nhận định: “Chúng lộng hành quá mức, làm việc có tâm một tí, chứ ai dí doanh nghiệp vào đường cùn như vậy. Sự việc này trong nội bộ đều biết, nhưng đâu dám. Vấn đề vì sao, Duy từ một cán bộ hải quan được sa thải bởi Cục Hải quan tỉnh An Giang giờ lại chui sâu trong lực lượng Cục Hải quan TP. Sài Gòn mà ngang nhiên áp dụng luật chơi cho riêng mình như vậy. Không phải Duy một mình dễ dàng lộng hành như vậy?”.

Hai ông em cũng tham chẳng kém gì ông anh cả
Không phải riêng bậc anh cả như Nguyễn Tường Duy bây giờ bị phía cơ quan an ninh “lật mặt” mà trước đó trong chuyên án của Cơ quan An ninh điều tra – Bộ Công an cũng đã khởi tố, bắt giam Nguyễn Văn Thanh, cán bộ của cửa khẩu Khánh Bình (tỉnh An Giang), em ruột Duy.

Ở vụ án này, Thanh trong vai trò là Đội trưởng thủ tục, tổng hợp đã cùng sếp trưởng cửa khẩu Hải quan Khánh Bình cùng các anh em khác nhận lời của hai nhân viên ở Công ty Cổ phần Thực phẩm Công nghệ Sài Gòn ký khống các tờ khai hải quan xuất khẩu thuốc lá Caraven “A” cho doanh nghiệp này với thỏa thuận hưởng lợi 0,3% trên trị giá hàng hóa ghi trong tờ khai.

Số tiền kiếm được từ việc ký khống giấy tờ được chia theo tỷ lệ như sau: 5% cho bếp ăn tập thể và tiếp khách của Chi cục Hải quan Khánh Bình; 25% cho cá nhân sếp trưởng Chi Cục; sếp phó là 15%; Nguyễn Văn Thanh cùng một đồng nghiệp nữa được chia cùng mức được 12%...

Ôi cái sự chia chác mới rành rọt làm sao, thế thì suốt ngày các quan chỉ nhắm vào các vụ có cơ hội làm tiền này. Bất chấp thằng dân đang cùng khổ, nhà nước nợ đầm đìa.

Người thứ ba cũng nhanh tay ăn đút lót
Trước khi Nguyễn Tường Duy và Nguyễn Văn Thanh đưa tay vào còng thì tháng 6/2014, PC46 Công an TP. Sài Gòn cũng đã khởi tố bắt tạm giam một người thứ ba trong gia đình Duy là Nguyễn Phước Tường (45 tuổi, nhân viên Chi Cục Hải quan KV3, thuộc Cục Hải quan TP. Sài Gòn  cùng nhiều bị can khác thuộc Cục Hải quan TP. Sài Gòn  để điều tra hành vi “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Hành vi của nhóm này được xác lập và trở thành tội phạm khi được tòa phán quyết. Tháng 12/2013, công ty Tân Nhật Huy Vĩnh Đạt và công ty Nhất Minh lập 10 tờ khai hải quan nhập khẩu 10 container hàng. Theo khai báo, các container chứa máy móc, thiết bị điện, đèn trang trí... với tổng trị giá là 930 triệu đồng. Số hàng này được Chi cục Hải quan khu vực 3 ký xác nhận kiểm hoá với tỉ lệ 5% và thông quan cùng ngày. Riêng Nguyễn Phước Tường đã móc nối, ăn chia với những người làm thủ tục nhập khẩu để không kiểm tra hàng hoá có giá trị lên nhiều tỷ đồng. Song, Nguyễn Phước Tường sau khi thụ án trong trại giam thì mất.

Bị kỷ luật vẫn được đưa lên làm ở chỗ tốt hơn
Một chi tiết đáng kinh ngạc khác là trước đây ông Duy cũng từng làm việc tại Cục hải quan An Giang nhưng bị kỷ luật và sau đó chuyển đến công tác tại Hải quan TP. Sài Gòn. Một cán bộ bị kỷ luật mà vẫn được đổi đến một chỗ ngon lành hơn. Ai đã ký quyết định điều động này? Có vấn đề gì mờ ám ở đây.

Theo người đứng đầu Cục Hải quan TP. Sài Gòn, quy định này đồng nghĩa với việc những cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức hải quan bị xử lý hình sự do vi phạm pháp luật (nhưng được hưởng án treo) vẫn không bị sa thải khỏi ngành hải quan mà chỉ chuyển vị trí công tác (không cho làm quản lý, lãnh đạo) hoặc cách chức đối với cán bộ có chức vụ lãnh đạo, quản lý (nhưng vẫn còn làm trong ngành hải quan).

Theo ông Cường, quy định trên không có tính răn đe, công bằng, nhất là trong việc đấu tranh phòng chống tham nhũng.

Nhưng theo luật pháp và nguyện vọng của người dân là những tên tham nhũng phải trả lại hết tài sản cho nhà nước, phải đuổi ra khỏi ngành, phải bị ngồi tù và tù thật nặng mới mong bớt được nạn tham nhũng đã thành “thâm căn cố đế” ở VN rồi.
Đơn tố cáo của anh Vi Hải Đức gửi tới cơ quan chức năng và báo Dân trí.
Đơn tố cáo của anh Vi Hải Đức gửi tới cơ quan chức năng và báo Dân trí.
Công an xã và huyện bị tố trắng trợn “cướp” tiền của dân
Chính vì những cái gọi là “kẽ hở” của pháp luật và sự “nhẹ tay” cho đàn em của các quan trên làm cho tham nhũng lộng hành. Cho nên mới đây tại Nghệ An lại xảy ra vụ Công an xã và huyện bị tố trắng trợn “cướp” tiền của dân. Chuyện có nhiều tình tiết khá khôi hài, tôi chỉ tóm tắt nội dung vụ này.

Những ngày cuối tháng 12/2015, PV báo Dân trí tại Nghệ An nhận được đơn tố cáo của anh Vi Hải Đức (SN 1972, trú tại xã Châu Hoàn, huyện vùng sâu vùng xa Qùy Châu, Nghệ An) “tố” một số cán bộ công an xã Châu Hoàn và Công an huyện Quỳ Châu trắng trợn cướp tiền của vợ anh.
Chị Lữ Thị Miền kể lại mình bị công an bắt cởi áo giữa trời giá rét.
Trong đơn tố cáo nêu rõ: Vào chiều ngày 16/12/2015, vợ anh là chị Lữ Thị Miền (SN 1970), đi xe gắn máy từ nhà lên huyện Quế Phong vay tiền của một người dì để mua trâu bò làm trang trại, phát kinh tế. chị Miền vay tổng số tiền là 493.000.000 đồng.

Đến khoảng 17h cùng ngày (16/12/2015), chị Miền về đến địa bàn bản Na Cống, xã Châu Hoàn thì gặp một tổ công tác công an xã Châu Hoàn đang đi tuần.
Anh Vi Hải Đức chỉ tay về phía cọc tiền được vợ mình treo trên xe bị công an lấy về lập biên bản.
Trong tổ công tác bao gồm các ông: Lữ Đức Năm - Trưởng công an xã, Lô Văn Thanh - Phó công an xã, Hà Văn Tuyên - Phó công an xã, Lữ Văn Dũng và Lữ Tự Nhiên - đều là công an viên xã Châu Hoàn. Cũng trong tổ công tác này còn có một anh Công an huyện Qùy Châu tên là Giáp. Khi thấy chị Miền, tổ công tác gồm những người trên yêu cầu chị dừng xe để kiểm tra.

Sau khi rà soát trên xe thấy một túi bóng đen chứa trong đó số tiền lớn, tổ công tác đã “ép” chị Miền phải cởi bỏ áo, cởi quần ngay tại đường để kiểm tra trên người chị. Sau khi kiểm tra, khám xét trên người chị Miền không có gì đáng nghi, tuy nhiên tổ công tác này vẫn một mực bắt chị Miền phải về trụ sở để giải quyết.

Xin tiền để bồi dưỡng và biếu sếp
Chị Miền kể với phóng viên báo Dân Trí: “Tôi đi vay tiền về chứ có làm gì vi phạm pháp luật đâu mà họ lại bắt tôi và còn dọa sẽ bỏ tù. Sau một hồi họ lại xin tôi cho 5 triệu để bồi dưỡng, rồi xin thêm 10 triệu để biếu xếp. Tiền đi vay về nên tôi không cho. Rồi họ nói sẽ bắt tôi đưa ra huyện, rồi cho tôi vào tù, lúc đó họ dọa vậy tôi sợ lắm”.

Nhưng rất may là vụ này bị báo chí phát hiện nên số tiền trên đã được phía công an xã, huyện (1 cán bộ công an huyện) đã trả lại cho gia đình anh anh Vi Hải Đức rồi. Thế là ăn cướp cạn không thành đành phải nhả ra. Song không hề có một biện pháp kỷ luật nào cho nhóm cướp cạn giữa ban ngày đó.

Phải chăng sự chia chác đã làm cho tình trạng người dân bị đè đầu bóp cổ tiếp diễn khắp nơi. Tất nhiên còn nhiều vụ người dân bị cướp mà đành im miệng vì bị đe dọa, bị dằn mặt bằng đủ mọi thủ đoạn đen tối nhất.

Tội nghiệp cho người dân Việt, không tiền cũng chết, có tiền cũng chết.

Văn Quang
Viết từ Sài Gòn ngày 25.01.2016

Khai Dân TríVăn Quang

2016/01/18

Bắt giữ trộm: con bị tù, cha tự vẫn!

Bắt giữ trộm: con bị tù, cha tự vẫn!

Vào dịp cuối năm, các cụ nhà ta xưa đã gọi là “tháng củ mật” tức là dạy con cháu phải hết sức đề phòng nạn trộm cướp.

Ngày nay thì phải gọi là “tháng đại củ mật” vì trộm cướp mỗi ngày một gia tăng. Và theo cơ quan an ninh của VN thì tệ nạn này mỗi ngày một tinh vi và manh động.

Trộm cướp hiện nay chia ra nhiều loại, loại quá đói rách nghiện hút ma túy, ngáo đá, thất nghiệp thì gặp gì trộm nấy, trộm cướp giữa ban ngày. Xông vào nhà cướp laptop, kề dao vào cổ cả bà già dù chỉ kiếm được vài trăm.

Có tên còn liều lĩnh hơn, ngày 07 thang1 vừa qua, tên trộm Vũ Văn An còn vào giữa bến xe trung tâm TP Thái Bình trộm luôn chiếc xe giường nằm 46 chỗ ngồi rồi ung dung lái ra khỏi bến.

Vũ Văn An đã đánh cắp chiếc xe khách giường nằm 46 chỗ, trị giá 3 tỉ đồng.
Còn loại “chuyên nghiệp” kiểu đàn anh đàn chị thì có băng đảng, có tổ chức, có điều tra nghiên cứu đàng hoàng trước khi trộm cướp và nếu cần thì cứ giết phăng chủ nhà để phi tang bằng chứng.

Mới đây nhất, ngày 06 tháng 1, ngay ở Sài Gòn, chỉ vì trộm không được xe SH, mà 2 tên trộm sẵn sàng cầm mã tấu quay lại để chém những người đã rượt bắt chúng.

Một người dân kể lại: “Bọn cướp tìm chém, chém loạn xạ không cần biết ai là ai. Trước khi bỏ đi bọn chúng còn hăm dọa “tụi bây nhớ mặt tao nha”. Và không thiếu những vụ cướp nổ súng, vung dao... cướp tiệm vàng giữa ban ngày cướp hàng trăm cây vàng ở những tiệm vàng xảy ra giữa các TP lớn như Hà Nội, TP Sài Gòn, Hà Nam ...
Không lấy được xe SH, trộm dùng mã tấu truy sát người dân ở Sài Gòn.

Mọi nơi đều có khuyến cáo người dân đề phòng “củ mật”
Người dân Việt có tí máu mặt hoặc chỉ cần là cuộc sống trung lưu, vào thời gian cận tết này hầu như vẫn lo ngày lo đêm. Vì thế ngay cả CA Thành Phố Sài Gòn cũng đã ra thông báo khuyến cáo mọi người dân hãy đề phòng trộm cướp.

Công an phường Phạm Ngũ Lão, quận 1,TP. Sài Gòn phát tờ rơi cho khách du lịch cảnh báo về nạn cướp giật, trộm cắp tài sản.

Infornet có trích dẫn một cảnh báo: “Tội phạm bạo lực rất hay xảy ra tại TP. Sài Gòn. Hãy giữ túi xách của bạn luôn bên người, không đeo các các đồ trang sức quý và cố gắng không để lộ liễu máy ảnh và điện thoại di động”.

Ngoài ra, trong tờ rơi còn có in số đường dây nóng để du khách có thể liên hệ hỗ trợ thông tin, đồng thời trình báo về các vụ cướp giật, trộm cắp tài sản.

Theo dự báo của phòng Cảnh sát Hình sự, trong thời gian cuối năm vào dịp “tháng củ mật”, tình hình tội phạm đột nhập để trộm cắp tài sản sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp với phương thức, thủ đoạn hoạt động tinh vi, liều lĩnh hơn; xuất hiện các nhóm tội phạm trộm cắp có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, tội phạm mới sử dụng công nghệ cao để trộm cắp; hậu quả, tài sản thiệt hại sẽ ngày càng lớn hơn, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội. 

Cảnh báo cũng không quên yêu cầu người dân đề phòng các loại hàng giả, hàng không nhãn mác, không có nơi cung cấp. Nhất là loại hạt hướng dương, hạt dưa nhuộm phẩm màu, hạt dẻ cũ, ô mai xí muội ngâm hóa chất… thường có chữ Trung Quốc.
Những mặt hàng “3 không” vẫn được bày bán tại chợ Bình Tây, quận 6.
Ngay cả khu phố tôi ở, tối 07-1-2016 vừa qua cũng đã mời các gia đình đến họp tổ dân phố, mục đích chỉ để phổ biến những lời cảnh báo này. Những cảnh báo trên cho thấy tình hình trộm cắp tại VN lúc này nghiêm trọng như thế nào. 

Thế nhưng có một chuyện rất khôi hài vừa xảy ra khiến người dân không còn biết đối phó mấy chú ăn trộm ra sao nữa khi người bắt trộm lại bị tòa xử hình sự. Luật pháp VN thế mới “lọa”.

Cha tự vẫn, con bị “xử lý hình sự vì bắt trộm”
Ngày 4/1, Tòa án Nhân Dân (TAND) tỉnh Bến Tre đã mở phiên tòa phúc thẩm xét xử và tuyên y án sơ thẩm 6 tháng cải tạo không giam giữ đối với bị cáo Nguyễn Văn Trình (ngụ xã Vĩnh Bình, huyện Chợ Lách, Bến Tre) về tội bắt giữ người trái pháp luật- bắt kẻ trộm đột nhập vào nhà mình.

Anh Nguyễn Văn Trình (ngụ xã Vĩnh Bình, huyện Chợ Lách, Bến Tre) người bị xử hình sự vì bắt trộm.
Tôi chỉ tường thuật tóm tắt nội dung vụ án ký quái này như sau: Anh Nguyễn Văn Trình cùng cha là ông Nguyễn Văn Tập giữa khuya bắt quả tang một người trộm tiền trong tiệm tạp hóa nhà mình. Anh đã nhiều lần gọi báo cho trưởng ấp nhưng trưởng ấp không nghe máy. Do đêm khuya không có phà, không có ghe đưa tên trộm qua sông lên xã trình báo nên anh Trình trói người này lại. 

Kết luận cơ quan điều tra cho biết trong thời gian bắt trộm anh Trình có trói và đánh tên trộm vài cái, dùng dây vắt qua cây, kéo tên trộm lên xuống vài cái để tra hỏi tên gì, con ai, ở đâu. Đến khi tên trộm khai rõ con ai thì anh Trình ngưng, không đánh nữa. Đến 4 giờ 40 sáng trưởng ấp mới nghe điện thoại và cùng công an ấp đến nhà anh giải quyết.
Thư tuyệt mệnh ông Tập (bố anh Trình) để lại.
Sau khi anh Trình bị khởi tố tội bắt giữ người trái pháp luật, cha anh cũng bị xem là đồng phạm. Vì quá uất ức nên trong khi điều tra bố anh Trình đã treo cổ tự vẫn và để lại bức thư tuyệt mệnh… 

Còn không nghe nói gì đến hình phạt đối với tên trộm?

Câu chuyện này đã thu hút sự bàn luận của cộng đồng, trong đó có nhiều ý kiến phẫn nộ. Nhiều người cho rằng việc tuyên án như vậy sẽ “cổ súy cho ăn trộm” và làm cho người dân ngần ngại không dám… bắt trộm.

Bắt trộm đúng hay sai?
Nếu theo đúng luật VN, điều 82, Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định: “Đối với người đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm thì bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt, cũng như người đang bị truy nã thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các cơ quan này phải lập biên bản và giải ngay người bị bắt đến Cơ quan điều tra có thẩm quyền; Khi bắt người phạm tội quả tang hoặc người đang bị truy nã thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.” “Tuy nhiên, bắt phải kèm theo “bắt giữ”, khống chế… trong đó trói lại, nhốt lại cũng là một hành vi “giữ” hợp pháp. Hành vi này nhằm mục đích để người phạm tội không chống trả, không bỏ trốn…”.
Mẹ anh Trình lo lắng trước giờ xét xử.
Một điều đáng chú ý là kẻ ăn trộn tên K. trộm khai trước tòa: “Đã bốn lần đột nhập vào quán anh Trình lấy tiền thành công, hôm xảy ra vụ việc là lần thứ 5. Nếu không bị chú Trình phát hiện thì tôi đã lấy được tiền rồi”.

Như vậy, việc bắt người của bố con anh Trình là phù hợp với quy định pháp luật nên hành vi này không bị xử lý. Rõ ràng tòa án được gọi là Tòa Án Nhân Dân đã sai hoàn toàn. Chẳng lẽ các quan tòa không thuộc luật hay có sự mờ ám nào khác?

Chính vì cách xử án kỳ lạ của ba tòa quan lớn nên người dân trở nên hoang mang, không biết đối phó như thế nào với chú trộm đây. Bắt thì ở tù, không bắt thì hóa ra ngu ngốc trong khi có thể bắt được trộm. Cho nên dư luận lại bàn nhau hãy im lặng.

Tốt nhất là hãy nằm im để trộm lấy đồ và ra về
Đó là câu chuyện của bà Hà Thị Hòa (53 tuổi, ngụ tổ 4, KP5, P.Trảng Dài). Vào khoảng 2h30 ngày 8/12, bà Hòa đang nằm ngủ với mẹ ở trong phòng thì phát hiện có một tên lẻn vào phòng bà lục lọi đồ đạc để trộm tài sản.

Tuy nhiên bà Hòa chọn cách nằm im giả vờ ngủ chứ không dám la hét cầu cứu vì sợ nguy hiểm đến tính mạng, thời điểm đó trong nhà còn có một người con gái của bà đang ngủ trên lầu.

Khi kiểm soát lại tài sàn, bà phát hiện tài sản bị trộm gồm một két sắt bên trong chứa nhiều vòng, lắc, dây chuyền bằng vàng cùng một số lượng lớn tiền USD và bạc thái cùng 12 triệu đồng.

Sau khi trình báo cơ quan công an, tên trộm đột nhập vào nhà bà Hòa cũng bị bắt. Tuy nhiên, số tiền trộm được kẻ gian đã tiêu xài gần hết. Coi như mất trắng.

Truy đuổi trộm có thể phải bỏ mạng, bắt giữ trộm có thể phải ngồi tù. Nằm im cho trộm lấy đồ thì thoát thân nhưng mất của. Điều bi hài đó lại đang xảy ra và chắc hẳn sẽ khiến nhiều người phải trăn trở, suy nghĩ.

Không lẽ cứ mặc kẻ trộm ngang nhiên vào nhà mình muốn làm gì thì làm, muốn lấy gì thì lấy. Và dĩ nhiên, không phải ai cũng đủ bình tĩnh và chấp nhận “mất của” theo cách mà bà Hòa đã làm. Hành vi đột nhập vào nhà để trộm cắp là trái pháp luật. Gia chủ muốn bảo vệ tài sản của mình thì phải tự vệ, truy đuổi và bắt trộm.

Người dân bảo nhau tốt nhất là hãy nằm im…để kẻ trộm lấy đồ và ra về, không trình báo gì cả cho đỡ phải hầu tòa.

Trách nhiệm bảo đảm an ninh trật tự, trách nhiệm phòng chống tội phạm và duy trì kỷ cương pháp luật thuộc về những người quản lý. Thế nhưng, dường như nhiều người dân vẫn đang phải gồng mình “lựa chọn” cách đối phó với trộm để bảo vệ tài sản, tính mạng của chính họ, không tin vào cái gì khác.

Viện trưởng Việm Kiểm Sát Nhân Dân làm gì khi bị trộm vào nhà
Trả lời Phóng viên (PV) báo Pháp Luật TP. Sài Gòn, chính ông Huỳnh Văn Toàn (Viện trưởng VKSND huyện Chợ Lách) từng thừa nhận: Bắt người phạm tội quả tang thì người bắt phải đem liền tên trộm đến cơ quan chức năng nhưng luật không ghi rõ “liền” là ngay tức khắc hay là mấy tiếng đồng hồ sau.

PV hỏi: “Dân bắt trộm quả tang giữa đêm khuya vắng người nhưng không được trói, lỡ tên trộm chạy thoát thì sao?”.
Ông Toàn trả lời: “Cái này phải suy nghĩ thêm, theo quy định thì chỉ có lực lượng chức năng mới được còng, người dân không được còng. Tuy nhiên, theo tôi nghĩ, người dân khi bắt trộm thì cũng phải như thế”.

Như vậy chính ông Viện trưởng VKS cũng đã thừa nhận nếu gặp trường hợp đó ông cũng làm như gia đình anh Nguyễn Văn Trình mà thôi. Cớ sao tòa lại xử tù (dù không giam giữ) cũng là một bản án hình sự. Vậy thì luật pháp trong trường hợp này bảo vệ ai, người dân bắt trộm hay bảo vệ tên trộm?!

Nhiều lời bình trên các trang báo rất tức cười nhưng không phải là không có lý. Mời bạn đọc vài ý kiến dưới đây:

- Bạn có nick name là Ba viết:
“Vậy từ nay đừng ai bắt trộm nữa nha, khi phát hiện trộm vào nhà thì tự nguyện kêu cả nhà ra quỳ trước mặt tên trộm hô to: "Mày trộm thoải mái đi chứ đừng bắt chủ nhà vào tù mà tội nghiệp".

- Bạn nguyen manh dan khuyên:
“Nếu không muốn vi phạm pháp luật thì gặp kẻ trộm hãy nói: Anh đứng nguyên đó để tôi đi taxi gọi chính quyền đến nhé”.

Người dân đã khuyên nhau như thế tôi không phải bình luận gì thêm cho tình trạng oái oăm này nữa bởi ngay chính tôi nếu bị kẻ trộm vào nhà cũng không biết phải phản ứng ra sao. Chắc là tôi cũng im lặng chịu đựng cho khỏe cái thân già, chắc vô số người dân khác cũng như vậy mà thôi.

Tin vào công lý có khi bị tù oan, vậy tin vào cái gì bây giờ thưa các bạn?

Văn Quang
Viết từ Sài Gòn ngày 18.01.2016

Khai Dân TríVăn Quang

2016/01/15

Nhật Ký Biển Đông: Ả Rập Sê-Út - Ngòi Nổ Của Trung Đông?

Nhật Ký Biển Đông: Ả Rập Sê-Út - Ngòi Nổ Của Trung Đông?

Nhật Ký Biển Đông hai tuần đầu Tháng Giêng ghi nhận những chuyển biến quan trọng như sau:

Tình hình thế giới:
Trong hai tuần qua tin tức rộ lên những căng thẳng Nga-Mỹ-NATO. Nga đã đụng độ với Mỹ qua vụ Edward Snowden, Ukraina, cấm vận, nay lại đem quân vào Syria tranh giành ảnh hưởng với Mỹ tại Trung Đông. Bề ngoài là hợp tác chống khủng bố, nhưng bên trong Nga-Mỹ đang tìm cách triệt hạ nhau. Mũi nhọn mà Mỹ chĩa vào Nga là NATO. Theo Business Insider ngày 11/1/2016, Tổng Thống Putin nói rằng NATO tiến hành bành trướng về phía đông, cho phép các nước thuộc Liên Bang Sô-viết cũ như Estonia, Latvia và Lithuania gia nhập tổ chức này. Đây là do tham vọng của Mỹ  muốn một chiến thắng toàn vẹn lên Liên Bang Sô-viết sau khi Chiến Tranh Lạnh chấm dứt năm 1991. (NATO embarked on an "expansion to the east," allowing the post-Soviet Baltic states — Estonia, Latvia and Lithuania — to join the organization. This resulted from the US' desire for "complete victory over the Soviet Union" after the Cold War ended in 1991, Putin claimed.) Trong một cuộc phỏng vấn với nhật báo Đức BILD, Tổng Thống Putin nói rằng ông ”sẵn sàng hợp tác với NATO trở lại. Nhưng nếu người ta không chịu hợp tác thì cũng không sao. Chúng tôi sẽ từ giã.” Còn đối với Thổ Nhĩ Kỳ, Ô. Putin nói rằng Nga sẽ đề kháng nếu quyền lợi và an ninh bị Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa. Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên của NATO nhưng NATO không bị tấn công do đó không cần phải bảo vệ Thổ. Rắc rối giữa Nga và Thổ không liên quan gì tới NATO.” Lời nói này có ý nghĩa như một sự cảnh báo, nếu cần Nga sẽ tấn công Thổ mà NATO không thể can thiệp vào.

Không biết để đánh lừa Nga hay để thoa dịu, ngày 4/1/2016 AFP loan tin Ngũ Giác Đài và NATO nói rằng “không có lý do gì để Nga coi Hoa Kỳ là mối đe dọa an ninh cho chính mình” sau khi Mạc Tư Khoa lần đầu tiên ấn hành một tài liệu nêu rõ Hoa Thịnh Đốn và NATO là mối đe dọa an ninh cho Nga. Tài liệu về an ninh quốc gia mới nhất của Nga do Tổng Thống Putin ký vào giữa đêm giao thừa tân niên 2016 đã chỉ đích danh Hoa Kỳ và sự bành trướng của liên minh NATO. Còn tài liệu an ninh quốc gia từ năm 2009 của Nga không hề nêu tên Hoa Kỳ và NATO. Ngày 12/1/2016, một giới chức cao cấp của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ nói rằng NATO không thể chiều theo ý của Nga để giới hạn hệ thống hỏa tiễn phòng vệ vì sự đe dọa của Bắc Hàn.

Theo tôi, lời biện minh này không thuyết phục. Hỏa tiễn của Bắc Hàn chỉ có thể đe dọa Nam Hàn và Nhật Bản chứ làm sao đe dọa Hoa Kỳ, nhất là Âu Châu ở rất xa? Với khối lượng hỏa tiễn siêu âm khổng lồ Đông Phong của Hoa Lục có khả năng bắn tới Cựu Kim Sơn mà Mỹ chưa la hoảng, huống hồ một số hỏa tiễn ít oi của Bắc Hàn sao lại khiến cả NATO và Mỹ lo lắng đến nỗi thiết trí hệ thống lá chắn hỏa tiễn toàn cõi Âu Châu? Hơn thế nữa, Bắc Hàn chưa bao giờ tuyên bố Âu Châu là kẻ thù của mình.

Nói tóm lại, sau khi Ô. Obama “Xoay Trục” về Á Châu do Hoa Lục trỗi dậy mạnh quá. Mỹ mới đầu nói “không đứng về phe nào” sau phản đối, rồi lại phản đối, nhưng Hoa Lục vẫn cứ làm. Theo tôi, tới thời điểm này, Hoa Lục thắng lớn ở Biển Đông. Chắc chắn một ngày không xa, Hoa Lục sẽ bố trí hệ thống phòng không trên các đảo này. Từ việc xây dựng được sáu hòn đảo nhân tạo, Hoa Lục đã mở rộng chu vi “phòng thủ từ xa” và tiến dần ra biển lớn là Thái Bình Dương. Xu thế này khó ai ngăn cản được. Cái nguy khốn là trong vùng, không một quốc gia nào có sức mạnh hải quân tương đương để kiềm chế Hoa Lục trong khi Mỹ thì ở xa. Trong khi đó Nga cần liên kết với Hoa Lục để đối đầu với Mỹ cho nên giữ vị thế trung lập - tức không theo mà cũng không chống. Việt Nam chỉ có khả năng phòng thủ chứ không có khả năng tấn công hoặc ngăn chặn hải quân Trung Quốc trên biển. Chỉ có Mỹ làm được chuyện đó, nhưng Mỹ không làm thì số phận của Đông Nam Á sẽ phó thác cho Trời.
Nếu Nga coi Hoa Kỳ và NATO là mối đe dọa an ninh cho mình thì cuộc chạy đua vũ trang sẽ diễn ra và thế giới sẽ chứng kiến cuộc tranh giành ảnh hưởng khốc liệt giống như cuộc Chiến Tranh Lạnh trước đây. Với việc ban hành tài liệu an ninh quốc gia mới này, Nga không còn tin cậy Hoa Kỳ và chấp nhận chính sách đối đầu. Chắc chắn Nga sẽ liên kết chặt chẽ với Trung Quốc, Ba Tư để đối đầu với Mỹ và mở rộng tầm ảnh hưởng vào khu vực “sân sau” của  Mỹ ở Nam Bán Cầu cũng như Đông Nam Á. Bộ Trưởng Quốc Phòng Nga Sergei Shoigu cho biết ba sư đoàn mới sẽ được thành lập trong năm nay ở khu vực phía đông đất nước. Những đơn vị này được hình thành vào đúng thời điểm NATO đang tăng cường xây dựng quân đội ở Trung Âu và Đông Âu.

- Reuters (Mạc Tư Khoa) ngày 6/1/2016: “Bộ Ngoại Giao Nga nói rằng nếu tin tức về việc thử bom khinh khi của Bắc Hàn thành công thì đây là sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế.” Bom-H mạnh hơn Bom- A nguyên tử và có thể gắn trên đầu hỏa tiễn. Một số các nhà nghiên cứu vũ khí và cả Tòa Bạch Ốc còn nghi ngờ vể sự thử quả bom này. Hoa Kỳ sẽ triển khai loại máy bay WC-135 Constant Phoenix để đo chất phóng xạ ở một nơi gần Bắc Hàn. Có lẽ Bắc Hàn là xứ duy nhất không sợ bất cứ quốc gia nào khác trên thế giới và ngay cả Trung Quốc nữa vì Trung Quốc không hài lòng về việc Bắc Hàn thủ đắc vũ khí nguyên tử. Theo AFP ngày 9/1/2016 Mỹ đã cho một pháo đài bay B-52 bay trên không phận Nam Hàn như một hình thức thị uy và lực lượng Mỹ tại Nam Hàn được đặt trong tình trạng báo động cao nhất để đối phó với những khiêu khích của Bắc Hàn. Trong khi đó Bắc Kinh hoàn toàn im lặng tức không đồng ý mà cũng không phản đối.

- International Business Times ngày 8/1/2016: ”Hy Lạp cáo buộc bốn máy bay Thổ Nhĩ Kỳ có vũ trang đã bay trên những hòn đảo đang còn tranh chấp ở về phía đông bắc Biển Aegean. Lời cáo buộc này đã làm tăng thêm mối thù hận kéo dài cả thế kỷ giữa hai quốc gia láng giềng cùng là thành viên của NATO.”

- Reuters ngày 8/1/2016: “Cựu tổng thống Yemen hiện đang cầm đầu phe phiến quân Houthis nói rằng ông không muốn thương lượng với chính quyền của Tổng Thống Hadi khiến cho không ai biết tương lai của cuộc hòa đàm sẽ tái tục vào cuối tháng này để chấm dứt cuộc chiến ở Yemen.” Phe phiến quân Houthis hiện đang kiểm soát Thủ Đô Hanaa từ Tháng Ba, 2015.

- AP ngày 11/1/2016: “Thủ Tướng Aleksandar Vucic của Serbia trong cuộc họp báo chung nói rằng Serbia sẽ giữ vị thế trung lập về quân sự nhưng sẽ không cho phép trở thành mục tiêu dễ dàng (cho kẻ thù). Serbia là đồng minh truyền thống của Nga đang mong muốn gia nhập Liên Hiệp Âu Châu nhưng đang vật lộn với sự chống đối của phe thân Nga. Cho tới bây giờ, Serbia đã từ chối áp lực của EU áp đặt cấm vận lên Nga. Hiện nay Nga sẵn sàng cung cấp hệ thống phòng không S-300 cho Serbia đề đối phó với cựu thù Croatia là thành viên của NATO.”

- AP (Istanbul) ngày 12/1/2016: “Một người Syria đã cho nổ một trái bom tự sát tại khu vực di tích lịch sử nổi tiếng với du khách tại Istanbul, giết chết 10 người, tối thiểu 9 người là du khách Đức và làm bị thương 15 người khác.” Không hiểu sao chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ lại ra lệnh cấm tất cả các phương tiện truyền thông không được phép loan tải tin tức liên quan đến cuộc đánh bom khủng bố này kể cả các trang thông tin điện tử. Nhưng chỉ ngày sau, một cuộc đánh bom xe lại diễn ra tại một đồn cảnh sát khiến sáu người chết trong đó có ba em bé. Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành một cuộc pháo kích dữ dội vào vị trí quân Nhà Nước Hồi Giáo ở Syria và Iraq để trả thù sau một thời gian rất dài từ chối tham gia liên minh chống khủng bố do Mỹ cầm đầu.

- Washington Post ngày 13/1/2016: “Nga sẽ cung cấp vũ khí cá nhân cho Afghanistan vào tháng tới, một sự mở rộng vai trò của mình trong lúc Hoa Kỳ giảm bớt các hoạt động quân sự và Taliban và những nhóm cực đoan khác dường như đang lấn lướt.”

- AFP ngày 14/1/2016: “Một cuộc xả súng và đánh bom tự sát do nhóm Nhà Nước Hồi Giáo thực hiện theo kiểu Paris làm rung chuyển Thủ Đô Jakarta của Nam Dương.

Tình hình Biển Đông:
Lại dậy sóng với việc Hoa Lục đưa máy bay đáp thử xuống phi trường nằm trên các hòn đảo tân tạo và vi phạm không phận của Việt Nam.

- Reuters (Hà Nội) ngày 3/1/2016: “Việt Nam lên án Trung Quốc vi phạm chủ quyền và thỏa thuận xây dựng lòng tin (giữa hai bên) mới đây khi Trung Quốc cho máy bay đáp xuống đường băng xây dựng trên Đảo Đá Chữ Thập mới vừa được bồi đắp. Phát ngôn viên bộ ngoại giao Việt Nam nói rằng Đảo Đá Chữ Thập là một phần lãnh thổ thuộc Quần Đảo Trường Sa của Việt Nam.” Thế nhưng bất chấp sự phản đối từ Việt Nam, Phi Luật Tân, Hoa Kỳ và Nhật Bản, ngày 6/1/2016, Hoa Lục lại cho hai máy bay dân sự đáp xuống hỏn đảo nhân tạo này.

Nói tóm lại, sau khi Ô. Obama “Xoay Trục” về Á Châu do Hoa Lục trỗi dậy mạnh quá. Mỹ mới đầu nói “không đứng về phe nào” sau phản đối, rồi lại phản đối, nhưng Hoa Lục vẫn cứ làm. Theo tôi, tới thời điểm này, Hoa Lục thắng lớn ở Biển Đông. Chắc chắn một ngày không xa, Hoa Lục sẽ bố trí hệ thống phòng không trên các đảo này. Từ việc xây dựng được sáu hòn đảo nhân tạo, Hoa Lục đã mở rộng chu vi “phòng thủ từ xa” và tiến dần ra biển lớn là Thái Bình Dương. Xu thế này khó ai ngăn cản được. Cái nguy khốn là trong vùng, không một quốc gia nào có sức mạnh hải quân tương đương để kiềm chế Hoa Lục trong khi Mỹ thì ở xa. Trong khi đó Nga cần liên kết với Hoa Lục để đối đầu với Mỹ cho nên giữ vị thế  trung lập - tức không theo mà cũng không chống. Việt Nam chỉ có khả năng phòng thủ chứ không có khả năng tấn công hoặc ngăn chặn hải quân Trung Quốc trên biển. Chỉ có Mỹ làm được chuyện đó, nhưng Mỹ không làm thì số phận của Đông Nam Á sẽ phó thác cho Trời.

- Economic Times ngày 4/1/2016: “Ấn Độ sẽ có được chỗ bám/đầu mối ở Biển Đông khi một trạm theo dõi vệ tinh được thiết lập ở Việt Nam (HCM City) sớm đưa vào hoạt động và nối kết với những trạm đã có sẵn ở các nước láng giềng như Nam Dương giữa lúc tham vọng của Hoa Lục gia tăng ở khu vực.”

Như vậy chỉ một vài năm nữa thôi, chúng ta sẽ thấy hình ảnh rộn ràng, hối hả, tấp nập của tàu chiến, tàu ngầm, phi cơ chiến đấu Mỹ ra vào các quân cảng, các phi trường ở Phi Luật Tân…giống như hình ảnh năm xưa ở các nơi như Subic Bay, Clark Air Base…như thời chiến tranh Việt Nam. Nhưng lính Mỹ tới Phi Luật Tân ngày hôm nay không phải để đánh Việt Nam mà là đối phó với Hoa Lục. Chưa biết cuộc thư hùng kinh thiên động địa này diễn ra như thế nào. Tôi vẫn duy trì quan điểm cho rằng nếu một cuộc thư hùng Hoa-Mỹ diễn ra ở Biển Đông thì Phi Luật Tân sẽ là mặt trận chính chứ không phải Việt Nam vì Việt Nam- dù mạnh như thế nào đi nữa - cũng không phải là mối đe dọa về an ninh đối với Trung Quốc. Nhưng sự hiện diện quân sự khổng lồ của Mỹ tại Phi Luật Tân sẽ là mối đe dọa trước mắt và lâu dài cho Trung Quốc. Lịch sử thế giới dạy rằng, nếu cho ngoại bang đóng quân tại đất nước mình, nhất thời “có thể” giữ gìn được an ninh…nhưng đất nước sẽ biến thành “tiền đồn” tức là nơi gánh chịu bom đạn trút xuống với tổn thất cao nhất. Thế nhưng Phi Luật Tân không còn lựa chọn nào khác (no choice) vì Phi Luật Tân quá yếu không có khả năng tự bảo vệ.
- AFP ngày 7/1/2016: “Ngoại Trưởng Anh Philip Hammond trong cuộc gặp gỡ ngoại trưởng Phi Luật Tân tại Manila nói rằng bất cứ dự tính nào nhằm hạn chế tự do lưu thông tại vùng tranh chấp ở Biển Đông đều là dấu hiệu báo nguy (red flag).”

- AFP ngày 8/1/2016: “Lần thứ hai, Việt Nam phản kháng Hoa Lục, tố cáo láng giềng phương bắc đe dọa hòa bình sau khi Hoa Lục cho máy bay đáp thử xuống phi đạo nằm trên hòn đảo tân tạo thuộc khu vực tranh chấp ở Biển Đông.” Vào ngày 9/1/2016, cơ quan hàng không dân sự Việt Nam cáo buộc Hoa Lục đe dọa an toàn hàng không trong khu vực do việc tiến hành những chuyến bay không thông báo trên không phận của những bãi đá ngầm đang còn tranh chấp. Trong khi đó Hoa Lục nói rằng họ không cần thông báo cho phía Việt Nam vì những chuyến bay này phù hợp với Công Ước Quốc Tế Về Hàng Không Dân Sự.

- Chicago Tribune ngày 11/1/2016: ”Bộ Quốc Phòng và Lực Lượng Phòng Vệ Nhật Bản vừa quyết định máy bay tuần thám P-3C quay trở về sau những hoạt động chống cướp biển ngoài khơi Somalia, sẽ ưu tiên ghé vào những căn cứ của những quốc gia nhìn ra Biển Đông, trong đó có Phi Luật Tân và Việt Nam (Cam Ranh).”

- Reuters ngày 13/1/2016: “Phi Luật Tân đã đề nghị cho Hoa Kỳ sử dụng tám căn cứ là nơi Hoa Kỳ có thể xây dựng cơ sở quân sự, tồn trữ quân dụng và đồ tiếp liệu qua thỏa hiệp an ninh mới giữa lúc căng thẳng ở Biển Đông mỗi lúc mỗi gia tăng.”

Như vậy chỉ một vài năm nữa thôi, chúng ta sẽ thấy hình ảnh rộn ràng, hối hả, tấp nập của tàu chiến, tàu ngầm, phi cơ chiến đấu Mỹ ra vào các quân cảng, các phi trường ở Phi Luật Tân…giống như hình ảnh năm xưa ở các nơi như Subic Bay, Clark Air Base…như thời chiến tranh Việt Nam. Nhưng lính Mỹ tới Phi Luật Tân ngày hôm nay không phải để đánh Việt Nam mà là đối phó với Hoa Lục. Chưa biết cuộc thư hùng kinh thiên động địa này diễn ra như thế nào. Tôi vẫn duy trì quan điểm cho rằng nếu một cuộc thư hùng Hoa-Mỹ diễn ra ở Biển Đông thì Phi Luật Tân sẽ là mặt trận chính chứ không phải Việt Nam vì Việt Nam- dù mạnh như thế nào đi nữa - cũng không phải là mối đe dọa về an ninh đối với Trung Quốc. Nhưng sự hiện diện quân sự khổng lồ của Mỹ tại Phi Luật Tân sẽ là mối đe dọa trước mắt và lâu dài cho Trung Quốc. Lịch sử thế giới dạy rằng, nếu cho ngoại bang đóng quân tại đất nước mình, nhất thời “có thể” giữ gìn được an ninh…nhưng đất nước sẽ biến thành “tiền đồn” tức là nơi gánh chịu bom đạn trút xuống với tổn thất cao nhất. Thế nhưng Phi Luật Tân không còn lựa chọn nào khác (no choice) vì Phi Luật Tân quá yếu không có khả năng tự bảo vệ. Cho nên lời dạy của Thượng Tướng Trần Quang Khải có thể coi như một thứ “Kinh Hộ Quốc” của dân tộc Việt Nam:

Thái bình nghi nỗ lực.
Vạn cổ thử giang san.

(Thái bình phải lo xây dựng, tăng cường binh bị thì đất nước mới vững bền muôn thuở.)

-The National Interest ngày 13/1/2016: “ Theo  Reuter’s Siva Govindasamy, Việt Nam vừa thương thảo với các nhà chế tạo phi cơ chiến đấu như Saab JAS-39E/F Gripen NG, Eurofighter Typhoon, Lockheed Martin F-16 Fighting Falcon and the Boeing F/A-18E/F Super Hornet. Họ cũng rất thích phi cơ chiến đấu loại nhẹ F/A-50 của Nam Hàn hợp tác chế tạo với Lockeed để đối phó với Trung Quốc.”

Tình hình Syria:
- AP ngày 6/1/2016: “Theo một tài liệu mà AP mới có được, tình huống tốt nhất cho việc chuyển tiếp chính trị ở Syria của bộ tham mưu của Ô. Obama, trong đó không hề có dự định Ô. Assad phải từ bỏ quyền hành trước Tháng Ba 2017- tức kéo dài hơn hai tháng sau khi nhiệm kỳ của Ô. Obama chấm dứt.”

- AFP ngày 9/1/2016: “Bộ trưởng ngoại giao Syria nói rằng chính quyền của ông vẫn đang chờ danh sách nhóm đối lập sẽ tham dự hòa đàm tại Geneve tháng này. Sau khi gặp gỡ phái viên LHQ Staffan de Mistura  tại Damascus, Ngoại Trưởng Walid Muallem xác nhận rằng Syria sẽ tham dự hòa đàm tổ chức vào 25/1/2016.”

- Sputnik News ngày 9/1/2016: “Đơn vị vận tải thuộc Lực lượng Không quân-Vũ trụ Nga đã hoàn thành hơn 280 chuyến bay với mục đích củng cố cơ sở hạ tầng của Phi Trường Hmeymim ở Syria, vận chuyển tới đó 14 nghìn tấn hàng - như Đại tá Igor Klimov đại diện cơ quan thông tin báo chí của Bộ Quốc phòng nói với các phóng viên.”

- AFP ngày 12/1/2016: “Được sự yểm trợ của các chiến binh Li-băng Hezbollah và những cuộc không kích dữ dội của Nga, quân đội Syria đã tiến vào Thị Trấn Salma nằm ở vùng duyên hải Tỉnh Latakia. Nguồn tin cho biết quân đội chính phủ đã băng qua khu rừng rậm và núi đá cheo leo để tiến vào Salma là căn cứ địa của phiến quân. Sau khi Salma thất thủ, quân chính phủ tiếp tục chiếm thêm một số lãnh thổ của phiến quân ở vùng tây bắc.”

Như vậy dù cuộc hòa đàm sẽ diễn ra vào 25/1/2016, những cuộc giao tranh dữ dội vẫn tiếp diễn để “lấn đất, giành dân” hầu tranh thắng trên bàn hội nghị.

Hiện nay Saudi Arabia có tham vọng lãnh đạo khối Ả Rập theo hệ phái Sunnis trên toàn thế giới và thường có những hành động khó lường và dường như rất hiếu chiến. Tham vọng này chắc chắn gặp sự đối kháng của Ba Tư, Iraq và Syria thuộc hệ phái Shiite. Nếu chiến tranh nổ ra giữa Ba Tư và Saudi Arabia thì -song song với cuộc chiến chống ISIS/ISIL/Deash tại Iraq và Syria lại là một cuộc chiến khốc liệt hơn trên quy mô toàn Trung Đông và có thể toàn thế giới…kéo theo sự can dự của Hồi Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Qatar. Đau đầu nhất là Mỹ rồi đến Nga và người mừng hết lớn là lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo. Nếu Mỹ ủng hộ Saudi Arabia trong cuộc tranh chấp này thì lập tức trở thành kẻ thù của hệ phái Shiite trên toàn thế giới. Vừa đối đầu với khủng bố, vừa đối đầu với Nhà Nước Hồi Giáo nay lại đối đầu với khối Hồi Giáo Shiite sẽ là một thảm họa cho Hoa Kỳ. Chính vì thế mà một số nhà bình luận đã khuyên Hoa Kỳ chớ dính vào cuộc tranh chấp này.
- AFP ngày 13/1/201116: “Tòa Bạch Ốc cho biết hôm nay, Tổng Thống Obama và Tổng Thống Puitn đã nói chuyện với nhau qua điện thoại và thảo luận về cuộc khủng hoảng Ukraine và Syria đồng thời kêu gọi toàn cầu phản ứng mạnh mẽ về việc Bắc Hàn thử bom khinh khí. Điện Kremlin mô tả cuộc nói chuyện là thẳng thắn và nghiêm chỉnh. “

Sau cuộc nói chuyện bên lề G-20 tại Thổ Nhĩ Kỳ, đây là lần thứ hai Ô. Obama nói chuyện với Ô. Putin. Đây là dấu hiệu tốt nhưng chắc chắn bất đồng vẫn còn đó.

Nhận Định:

Ngày 2/1/2016,  Saudi Arabia tuyên bố đã xử bắn và chém đầu 47 người bị kết tội khủng bố trong đó có tù nhân thuộc nhóm al-Qaida và một giáo sĩ Shiite nổi tiếng Sheikh Nimr al-Nimr khiến gây ra làn sóng phản đối chính quyền của sắc dân thiểu số Shiite tại miền đông vương quốc Ả Rập này. Ba Tư và  nhóm dân quân Shiite ở Iraq đã đã lên tiếng tố cáo và coi đây là cuộc trả thù những người biểu tình yêu cầu cải cách tại Saudi Arabia. Đoàn biểu tình ở Thủ Đô Tehran đã tràn vào tòa đại sứ Saudi Arabia. Cuộc chống đối hiện lan rộng từ Ba Tư, Pakistan, tới Li-băng, Kashmir, Ấn Độ. Trong khi đó các quốc gia vùng Vịnh như United Arab Emirates, Bahrain, Qatar, Kuwait, Yemen và Sudan lại bênh vực. AP ngày 10/1/2016 cho biết Tướng Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội Hồi Quốc nói rằng Hồi Quốc sẽ phản ứng trước bất cứ đe dọa nào về sự toàn vẹn lãnh thổ của Saudi Arabia. Ô. Tướng Sharif đưa ra lời tuyên bố này sau khi gặp gỡ Phó Thái Tử Mohammed bin Salman- Bộ Trưởng Quốc Phòng Ả Rập Sê-út tại doanh trại Rawalpindi gần thủ đô.” Lời tuyên bố này cho thấy, nếu cuộc xung đột Ba Tư -Ả Rập Sê-út nổ ra sẽ lan rộng trên quy mô toàn vùng Trung Đông.

Hoa Kỳ không lên án Saudi Arabia vi phạm nhân quyền nhưng cảnh báo vụ hành quyết có thể gây thêm xung đột giáo phái trong khu vực. Ngày 12/1/2016 Saudi Arabia ra lệnh bắt giam Bà Samar Badaw người được Bà Michelle Obama và Hilary Clinton trao giải thưởng Phụ Nữ Can Đảm Của Thế Giới năm 2012. Saudi Arabia là đồng minh chí cốt của Mỹ tại Trung Đông hiện đang cầm đầu Liên minh Ả Rập Sunni hỗ trợ cho chính phủ Yemen chống lại phiến quân Southis thuộc hệ phái Shiite và liên minh 34 quốc gia chổng khủng bố. Tin mới nhất cho biết Saudi Arabia, Qatar, Bahrain, Kuwait đã cắt đứt bang giao với Ba Tư. Thế nhưng chỉ một ngày sau, đại sứ Ả Rập Sê-út tại Liên Hiệp Quốc lại nói rằng họ sẵn sàng nối lại mối bang giao với Ba Tư khi nào Ba Tư ngưng can thiệp vào chuyện nội bộ của các nước khác.

 Trong khi đó, theo Reuters ngày 5/1/2016, Tổng Thống Ba Tư Hassan Rouhani cho rằng Saudi Arabia không thể che giấu “tội ác” giết hại giáo s​ỹ Hồi giáo dòng Shi’ite Nimr al-Nimr bằng việc cắt đứt quan hệ với Tehran.”  Ngày 7/1/2016, Ba Tư cáo buộc liên minh do Ả Rập Sê-út cầm đầu đã oanh kích tòa đại sứ của họ tại Thủ Đô Saaa, Yemen. Tuy nhiên không có dấu hiệu thiệt hại nào được ghi nhận.”

Hoa Kỳ hiện đang lo lắng vì cuộc khủng hoảng nếu kéo dài sẽ bất lợi cho chính sách ngoại giao và vị thế của Hoa Kỳ tại Trung Đông. Bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ đã gọi điện thoại cho các bộ trưởng ngoại giao Ả Rập Sê-út  và Ba Tư yêu cầu hai bên dịu lại. Còn Nga tuyên bố sẵn sàng làm trung gian hỏa giải. Các nhà đầu tư thì lo rằng căng thẳng giữa Ả Rập Sê-út và Ba Tư có thể gây gián đoạn lượng sản xuất dầu. Con số mới nhất cho biết hai quốc gia này sản xuất khoảng 13 triệu thùng dầu thô mỗi ngày.

Business Insider ngày 4/1/2016, trong bài viết nhan đề “Saudi Arabia đang gặp khó khăn nghiêm trọng và họ biết điều đó” (Saudi Arabia is in serious trouble, and they know it) Ian Bremmer, chủ tịch của Eurasia Group nói rằng, “Vương Quốc Ả Rập Sê-út” gặp thách thức lớn hơn trên mặt trận kinh tế, cô lập lớn hơn ở khu vực và toàn cầu và vây phủ bởi vấn kề truyền ngôi cho Hoàng Tử Mohammed bin Salman 30 tuổi gây nhiều tranh cãi.” Trong khi đó vương quốc Ả Rập này có chi phí quốc phòng tương đương với Nga và Anh. Business Insider ngày 1/1/2016 cho biết Saudi Arabia chi 25% ngân sách cho quốc phòng tức khoảng 80 tỉ đô-la, gấp đôi số chi phí dành cho y tế và phát triển xã hội.

Ả Rập Sê-út quá giàu lại là đồng minh chí cốt của Mỹ nhưng ảnh hưởng của Mỹ đối với vương quốc này không  rõ rệt. Âu Châu, Nhật Bản, Úc Châu, Gia Nã Đại…Mỹ bảo một cái là nghe răm rắp. Thế nhưng vương quốc này ỷ có thế mạnh tài chính và vị trí chiến lược cho nên cứ làm bừa, Mỹ nhiều khi phải nhắm mắt làm ngơ cũng giống như Thổ Nhĩ Kỳ ngày hôm nay.

 Dù là đồng minh của Mỹ nhưng Ả Rập Sê-Út vẫn “chơi” với Nga. Truyền hình CNBC ngày 6/1/2016 cho biết, trong một cuộc phỏng vấn với CNBC, Bộ Trưởng Ngoại Giao Adel al-Jubeir nói rằng Ả Rập Sê-út muốn liên hệ, trao đổi thương mại và đầu tư với Nga tốt hơn. Và chúng tôi coi Nga như một cường quốc lớn. Chúng tôi đều là thành viên của G-20 nhưng chúng tôi lại có ít thương mại, rất ít đầu tư và chúng tôi muốn thay đổi điều đó. Sở dĩ Ả Rập Sê-út chơi với Nga là để nhờ Nga kiềm chế Ba Tư.

Hiện nay Saudi Arabia có tham vọng lãnh đạo khối Ả Rập theo hệ phái Sunnis trên toàn thế giới và thường có những hành động khó lường và dường như rất hiếu chiến. Tham vọng này chắc chắn gặp sự đối kháng của Ba Tư, Iraq và Syria thuộc hệ phái Shiite. Nếu chiến tranh nổ ra giữa Ba Tư và Saudi Arabia thì -song song với cuộc chiến chống ISIS/ISIL/Deash tại Iraq và Syria lại là một cuộc chiến khốc liệt hơn trên quy mô toàn Trung Đông và có thể toàn thế giới…kéo theo sự can dự của Hồi Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Qatar. Đau đầu nhất là Mỹ rồi đến Nga và người mừng hết lớn là lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo. Nếu Mỹ ủng hộ Saudi Arabia trong cuộc tranh chấp này thì lập tức trở thành kẻ thù của hệ phái Shiite trên toàn thế giới. Vừa đối đầu với khủng bố, vừa đối đầu với Nhà Nước Hồi Giáo nay lại đối đầu với khối Hồi Giáo Shiite sẽ là một thảm họa cho Hoa Kỳ. Chính vì thế mà một số nhà bình luận đã khuyên Hoa Kỳ chớ dính vào cuộc tranh chấp này.

Cho đến ngày hôm nay, Hoa Kỳ cũng như Nga rất dè dặt có lẽ đang làm trung gian để “lò thuốc súng Trung Đông” này không bùng nổ. Reuters ngày 7/1/2016 cho biết, Phó Thái Tử Mohammed bin Salman của Ả Rập Sê-út nói rằng một cuộc chiến với Ba Tư sẽ là khởi đầu của một thảm họa và Ả Rập Sê-út không cho phép điều đó xảy ra.

Hy vọng Ả Rập Sê-út, Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Tư cho thế giới chúng ta một chút yên bình để tập trung nỗ lực đối phó với Nhà Nước Hồi Giáo.

Đào Văn Bình
(California ngày 15/1/2016)

Khai Dân TríĐào Văn Bình