ĐẠO LÀM NGƯỜI

RUA

Từ trước đến nay, chúng ta tu theo đạo Phật là mưu cầu giải thoát, để vượt lên tất cả mọi người, trở thành những bậc Thánh. Chúng ta không ngờ rằng trong đạo Phật đã có sẵn hệ thống đạo làm người rất lớn. Và chính nhờ đạo làm người này chúng ta mới có thể làm Thánh được.

Trong cuộc sống, mỗi người chúng ta đều có một vai trò khác nhau, số phận khác nhau. Có người cao sang quyền quý, có người trung lưu nhàn nhã, có người nghèo khổ khốn cùng. Nhưng dù ở vị trí nào, số phận nào, chúng ta đều là người. Ngay khi đã là một tu sĩ xuất gia đi tìm sự giải thoát, chúng ta vẫn là con người. Cho nên chúng ta phải làm người thật tốt và phải biết thực hiện đạo làm người.

Có hai điều trong việc tu tập đạo lý làm người:

– Thứ nhất: hoàn thiện bản thân; tu dưỡng đạo đức nơi chính mình.

– Thứ hai: có trách nhiệm với những người chung quanh: có bổn phận đem được sự an vui, hạnh phúc đến cho mọi người.

Suốt năm tháng chúng ta tu theo Phật để được làm Thánh, để giải thoát, chúng ta quên đi bổn phận làm người trong cuộc sống và đối với những người chung quanh.

Nhưng thật ra chính nơi thân phận làm người này, chúng ta thực hiện hoàn hảo đạo làm người; thương yêu và giúp đỡ những người chung quanh, chúng ta sẽ trở nên một người tuyệt vời, một vị Thánh. Vị trí của bậc Thánh không phải là từ bỏ thân phận làm người; đi tìm một giấc mơ hão huyền, một giá trị cao xa nào khác, mà vị trí của Thánh bắt đầu từ thân phận con người.

Nhưng làm thế nào để thực hiện đạo làm người, trở thành người tốt, người tuyệt vời?

Là người biết thanh lọc nội tâm, biết kiểm soát tâm và đánh giá chính bản thân mình. Là người luôn biết tự trách mình, tìm lỗi chính mình để sửa sai. Là người xem xét hành vi của mình từng chút một; điều bất thiện dù rất nhỏ cũng tránh, điều thiện dù khó khăn đến thế nào cũng không từ nan, và hiểu rõ ranh giới giữa điều xấu và điều tốt.

Là người đối với mọi người luôn khoan dung, tử tế một cách sâu sắc, và luôn e ngại sẽ làm người khác bị tổn thương. Tử tế sâu sắc có nghĩa là hiểu thấu, thông cảm và chia sẻ được những nỗi đau của người khác. Là người độ lượng, yêu thương con người mà không so đo hơn thiệt. Dù làm rất nhiều việc thiện, trong lòng không hề có chút ý nghĩ mưu cầu danh lợi phước báo. Chấp nhận những thiệt thòi bản thân để giữ vững đạo lý làm người.

Đạo Hiếu là đạo làm con đối với cha mẹ. Đạo Từ là đạo cha mẹ đối với con cái. Đạo Đề là đạo anh chị em đối với nhau. Đạo Nghĩa là nghĩa vợ chồng, nghĩa thầy trò, nghĩa bạn bè. Đạo Trung là đạo của người dân, quan đối với vua (ngày xưa). Ngày nay chúng ta có thể hiểu đó là bổn phận của công dân đối với đất nước. Đạo Nhân là đạo của người trên đối với kẻ dưới.

Ngoài những vấn đề đã nêu ra, chúng ta cũng cần hiểu thêm việc giúp đỡ cho những người nghèo khổ, chúng ta không nên chỉ giúp họ bằng vật chất mà cả bằng tinh thần. Chúng ta biết tu dưỡng giá trị tinh thần, tu dưỡng đạo lý tâm linh. Cho nên khi chúng ta đem lợi ích vật chất đến cho mọi người, chúng ta cần đem theo lợi ích tinh thần, đó là giá trị cao cả trong đời sống con người.

Đến với đạo Phật là chúng ta đi tìm con đường giác ngộ của bậc Thánh, và chúng ta hiểu rằng con đường này bắt đầu bằng đạo làm người. Khi chúng ta tu tập thật tốt, thật hoàn hảo, chúng ta sẽ trở thành Thánh, thành những con người tuyệt vời, những con người thánh thiện trong đạo làm người. _((*))_

RUA